Dự thảo thuế TNCN 2025: Giữ mức 35% và tác động doanh nghiệp

Trong hành trình xây dựng và phát triển doanh nghiệp, mỗi quyết định về nhân sự, tài chính hay chiến lược đều mang theo những trăn trở của người lãnh đạo. Một trong những bài toán phức tạp, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống người lao động và chi phí hoạt động của doanh nghiệp, chính là chính sách thuế thu nhập cá nhân. Gần đây, dự thảo sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân với đề xuất giữ nguyên mức thuế suất cao nhất 35% đã thu hút sự quan tâm đặc biệt từ cộng đồng doanh nghiệp. Đây không chỉ là câu chuyện về con số phần trăm, mà còn là sự cân đối giữa mục tiêu an sinh xã hội và động lực phát triển nền kinh tế.

Bức tranh toàn cảnh về dự thảo sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân

Dự thảo mới nhất của Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) do Bộ Tài chính trình lên đã đề xuất một sự thay đổi đáng chú ý: giản lược biểu thuế từ 7 bậc xuống còn 5 bậc. Tuy nhiên, điểm gây chú ý nhất là mức thuế suất cao nhất 35% vẫn được giữ nguyên, áp dụng cho phần thu nhập tính thuế vượt trên 100 triệu đồng mỗi tháng. Điều này đồng nghĩa với việc những cá nhân có thu nhập rất cao vẫn sẽ chịu mức điều tiết lớn từ ngân sách nhà nước.

Hai phương án điều chỉnh biểu thuế

Trong quá trình soạn thảo, Bộ Tài chính đã đưa ra hai phương án để lấy ý kiến rộng rãi:

• Phương án 1: Giảm số bậc thuế nhưng giữ khoảng cách thu nhập giữa các bậc tương đối sát.
• Phương án 2 (được kiến nghị): Giảm số bậc thuế xuống còn 5 bậc và nới rộng đáng kể khoảng cách thu nhập ở các bậc cao. Cụ thể:
  • Bậc 1: Thu nhập tính thuế đến 10 triệu đồng/tháng – Thuế suất 5%
  • Bậc 2: Trên 10 đến 30 triệu đồng – Thuế suất 15%
  • Bậc 3: Trên 30 đến 60 triệu đồng – Thuế suất 25%
  • Bậc 4: Trên 60 đến 100 triệu đồng – Thuế suất 30%
  • Bậc 5: Trên 100 triệu đồng – Thuế suất 35%

Đa số ý kiến đã ủng hộ Phương án 2 vì tính hợp lý và sự tiến bộ trong việc giảm gánh nặng thuế cho nhóm thu nhập trung bình.

Việc đơn giản hóa biểu thuế từ 7 bậc xuống 5 bậc không chỉ giúp giảm bớt sự phiền phức trong công tác quyết toán cuối năm cho cả người lao động và doanh nghiệp, mà còn góp phần minh bạch hóa chính sách, tạo điều kiện thuận lợi cho việc tuân thủ.

Tại sao mức thuế suất 35% vẫn được giữ lại?

Quyết định giữ nguyên mức thuế suất cao nhất 35% không phải là ngẫu nhiên. Nó xuất phát từ một quá trình nghiên cứu, đánh giá kỹ lưỡng dựa trên bối cảnh kinh tế trong nước và kinh nghiệm quốc tế.

Góc nhìn so sánh quốc tế

Khi đặt cạnh các quốc gia trong khu vực và trên thế giới, mức thuế suất 35% của Việt Nam không phải là cao:

• Nhóm các nước áp dụng mức ~35%: Thái Lan, Indonesia, Philippines.
• Nhóm các nước áp dụng mức cao hơn 40%: Trung Quốc (45%), Hàn Quốc (45%), Nhật Bản (45%), Ấn Độ (42.7%).

Điều này cho thấy, chính sách thuế của Việt Nam đang được xây dựng để vừa đảm bảo nguồn thu ngân sách, vừa duy trì tính cạnh tranh trong việc thu hút và giữ chân nhân tài.

Sự cân bằng với các chính sách giảm trừ

Lý do then chốt khác nằm ở việc điều chỉnh tăng mạnh các khoản giảm trừ gia cảnh. Theo dự thảo, mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế dự kiến sẽ tăng lên 15,5 triệu đồng/tháng. Khi kết hợp với các khoản giảm trừ cho người phụ thuộc, chi phí y tế, giáo dục, gánh nặng thuế thực tế của đa số người lao động sẽ giảm đi đáng kể.

Mức giảm trừ gia cảnh mới (15,5 triệu đồng/tháng) cao gấp gần 3 lần thu nhập bình quân đầu người tại Việt Nam (5,4 triệu đồng/tháng) và thậm chí vượt cả mức thu nhập bình quân của nhóm 20% dân số có thu nhập cao nhất (11,8 triệu đồng/tháng). Điều này cho thấy chính sách hướng tới mục tiêu công bằng xã hội rõ rệt.

Tác động thực tế đến người lao động và doanh nghiệp

Với tư cách là những nhà quản lý, việc hiểu rõ tác động của chính sách thuế mới sẽ giúp bạn hoạch định chiến lược nhân sự và tài chính hiệu quả hơn.

Người lao động được hưởng lợi như thế nào?

Những thay đổi này mang lại tin vui cho đại đa số người lao động, đặc biệt là những người có thu nhập trung bình và trung bình khá. Dưới đây là một số ví dụ minh họa cụ thể:

• Thu nhập 20 triệu đồng/tháng (có 1 người phụ thuộc): Hiện nay phải nộp ~125 nghìn đồng thuế TNCN/tháng. Theo phương án mới, cá nhân này sẽ không phải nộp bất kỳ khoản thuế nào.
• Thu nhập 25 triệu đồng/tháng: Số thuế phải nộp giảm từ 448 nghìn đồng xuống chỉ còn 34 nghìn đồng (giảm 92%).
• Thu nhập 30 triệu đồng/tháng: Số thuế phải nộp giảm từ 968 nghìn đồng xuống còn 258 nghìn đồng (giảm 73%).

Rõ ràng, áp lực thuế lên người lao động được giảm bớt đáng kể, từ đó gián tiếp giảm áp lực phải tăng lương để bù đắp chi phí sinh hoạt cho doanh nghiệp.

Gợi ý cho doanh nghiệp: Cập nhật chính sách lương thưởng và truyền thông nội bộ

Đây là thời điểm lý tưởng để các nhà quản trị nhân sự và tài chính ngồi lại cùng nhau:

• Rà soát lại cơ cấu lương thưởng: Với việc nhiều nhân viên có thể rơi vào diện không phải nộp thuế hoặc nộp ít đi, doanh nghiệp có thể linh hoạt điều chỉnh các gói phúc lợi, thưởng hiệu suất một cách tối ưu hơn.
• Truyền thông nội bộ rõ ràng: Hãy giải thích cho nhân viên về những thay đổi này. Một bộ phận kế toán hoặc nhân sự am hiểu có thể tổ chức các buổi chia sẻ nội bộ ngắn để giải đáp thắc mắc. Điều này không chỉ giúp nhân viên yên tâm công tác mà còn thể hiện sự quan tâm, minh bạch từ phía công ty.
• Tận dụng các khoản giảm trừ: Khuyến khích nhân viên khai báo đầy đủ người phụ thuộc và lưu giữ chứng từ cho các khoản đóng góp bảo hiểm, y tế, giáo dục để được giảm trừ tối đa.

Lời kết: Hướng tới một hệ thống thuế công bằng và bền vững

Hành trình cải cách thuế luôn là một bài toán đa chiều, cân bằng giữa nguồn thu ngân sách, an sinh xã hội và động lực phát triển kinh tế. Dự thảo sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân lần này, với việc giữ mức thuế suất cao nhất 35% nhưng đi kèm những điều chỉnh hợp lý về giảm trừ và bậc thuế, cho thấy một tầm nhìn dài hạn và nhân văn. Nó không chỉ giảm bớt gánh nặng cho đa số người lao động mà còn góp phần thu hẹp khoảng cách thu nhập, hướng tới sự phát triển bền vững cho cả nền kinh tế.

Là những người dẫn dắt doanh nghiệp, việc chủ động nắm bắt và thấu hiểu những thay đổi pháp lý này là chìa khóa để xây dựng chiến lược vững vàng, chăm sóc tốt hơn cho đội ngũ của mình và cùng nhau thích ứng với một hành lang pháp lý ngày càng hoàn thiện. Hãy xem đây không phải là một rào cản, mà là một cơ hội để tối ưu hóa hoạt động và khẳng định văn hóa doanh nghiệp của bạn.

Nguồn tham khảo:

• Dự thảo Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) – Bộ Tài chính.
• Báo cáo khảo sát mức sống dân cư năm 2024 – Tổng cục Thống kê.
• Các tài liệu so sánh chính sách thuế quốc tế.

Bạn hãy theo dõi các thông tin mới nhất và các tư vấn giá trị từ ConsultX tại website Công ty tư vấn ConsultX và Facebook ConsultX để luôn cập nhật những quy định mới và giải pháp tối ưu cho doanh nghiệp của mình.