Chiến lược KHCN 2030: Cơ hội vàng cho doanh nghiệp

Trong bối cảnh hội nhập toàn cầu sâu rộng và cuộc Cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, việc nắm bắt và ứng dụng khoa học, công nghệ không còn là lựa chọn, mà đã trở thành yêu cầu sống còn đối với mọi doanh nghiệp. Đặc biệt, đối với các doanh nghiệp FDI, doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) và hộ kinh doanh cá thể, đây vừa là thách thức lớn, vừa mở ra một cánh cửa cơ hội chưa từng có. Nhận thức rõ điều đó, Chính phủ Việt Nam đã ban hành một văn kiện có tính chiến lược, định hướng cho sự phát triển bứt phá trong thập kỷ tới: Quyết định số 569/QĐ-TTg về Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đến năm 2030. Bài viết này sẽ giúp bạn giải mã chiến lược quan trọng này dưới góc nhìn của một doanh nghiệp, từ đó tìm ra lộ trình tăng trưởng bền vững và đón đầu xu thế.

Giải mã chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đến năm 2030

Được Thủ tướng Chính phủ ký ban hành vào ngày 11/05/2022, Quyết định 569/QĐ-TTg không đơn thuần là một văn bản hành chính. Nó chính là “tấm bản đồ” vạch ra lộ trình giúp Việt Nam thoát khỏi bẫy thu nhập trung bình, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, và quan trọng hơn cả, tạo ra một môi trường kinh doanh màu mỡ cho sự đổi mới sáng tạo. Chiến lược này nhấn mạnh việc chuyển đổi mô hình tăng trưởng dựa vào nguồn lực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, coi đây là động lực then chốt.

Chiến lược khẳng định tầm nhìn đến năm 2030, khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo thực sự trở thành động lực then chốt, trụ cột cho phát triển kinh tế – xã hội nhanh và bền vững, góp phần quan trọng đưa Việt Nam trở thành nước đang phát triển có công nghiệp hiện đại, thu nhập trung bình cao.

Cơ hội “vàng” cho doanh nghiệp fdi, sme và hộ kinh doanh

Nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là SME và hộ kinh doanh, thường e ngại rằng các chiến lược cấp quốc gia là điều gì đó quá xa vời. Tuy nhiên, Quyết định 569 lại mở ra những cơ hội rất cụ thể và thiết thực.

Hỗ trợ tài chính và ưu đãi thuế: “Cần câu” chứ không phải “con cá”

Chiến lược đặt mục tiêu thúc đẩy đầu tư từ khu vực tư nhân vào nghiên cứu và phát triển (R&D). Điều này đồng nghĩa với việc các doanh nghiệp sẽ được tiếp cận với các nguồn hỗ trợ tài chính đa dạng hơn, chẳng hạn như:

• Quỹ đổi mới công nghệ Quốc gia: Hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới công nghệ, nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm.
• Ưu đãi thuế cho hoạt động R&D: Các doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ sẽ được hưởng các chính sách ưu đãi về thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế nhập khẩu.
• Các chương trình tín dụng ưu đãi: Ngân hàng Chính sách xã hội và các ngân hàng thương mại sẽ có những gói tín dụng đặc thù dành cho các dự án công nghệ cao, đổi mới sáng tạo.

Đối với doanh nghiệp FDI, đây là cơ hội để tận dụng nguồn lực tại chỗ, hợp tác với các viện nghiên cứu, trường đại học trong nước để phát triển sản phẩm mới, tối ưu hóa chuỗi cung ứng, từ đó giảm chi phí và tăng lợi nhuận.

Phát triển hạ tầng số và hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo

Chiến lược tập trung xây dựng các trung tâm đổi mới sáng tạo, khu công nghệ cao trên cả nước. Điều này tạo ra một mạng lưới kết nối giữa doanh nghiệp, nhà khoa học, nhà đầu tư và chính quyền. Một hộ kinh doanh cá thể với ý tưởng độc đáo giờ đây có cơ hội được ươm mầm tại các vườn ươm doanh nghiệp công nghệ, tiếp cận với mentor và nguồn vốn đầu tư mạo hiểm.

Nâng cao năng lực công nghệ và chuyển đổi số

Một trong những mục tiêu trọng tâm là thúc đẩy chuyển đổi số trong mọi lĩnh vực. Điều này không chỉ giúp doanh nghiệp vận hành hiệu quả hơn (thông qua các phần mềm quản lý, ERP, CRM) mà còn mở ra các mô hình kinh doanh mới như thương mại điện tử, kinh tế số, kinh tế nền tảng. SME và hộ kinh doanh có thể tận dụng để mở rộng thị trường vượt ra khỏi biên giới địa lý.

Lộ trình hành động thực tế cho doanh nghiệp của bạn

Để biến những cơ hội lớn thành kết quả cụ thể, doanh nghiệp cần một lộ trình hành động rõ ràng. Dưới đây là một số gợi ý thiết thực:

• Đánh giá lại năng lực công nghệ hiện tại: Hãy bắt đầu bằng một cuộc “kiểm kê” toàn diện về công nghệ, máy móc, quy trình và năng lực số của doanh nghiệp bạn. Đâu là điểm mạnh cần phát huy, đâu là điểm yếu cần khắc phục?
• Xác định lĩnh vực ưu tiên đầu tư: Đừng cố gắng ôm đồm mọi thứ. Hãy chọn 1-2 lĩnh vực then chốt mà việc ứng dụng công nghệ sẽ mang lại hiệu quả rõ rệt nhất, chẳng hạn như tự động hóa sản xuất, số hóa kênh bán hàng, hoặc quản lý tài chính – kế toán.
• Chủ động tìm kiếm thông tin và hỗ trợ: Thường xuyên theo dõi các thông báo từ Bộ Khoa học và Công nghệ, các Sở Kế hoạch & Đầu tư địa phương về các chương trình, đề án hỗ trợ. Đừng ngần ngại tham gia các hội thảo, diễn đàn về chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo.
• Đầu tư vào nguồn nhân lực: Công nghệ dù hiện đại đến đâu cũng cần con người vận hành. Hãy đào tạo, nâng cao kỹ năng cho đội ngũ nhân viên, khuyến khích tinh thần học hỏi và sáng tạo từ within.

Một mẹo nhỏ dành cho các hộ kinh doanh và SME: Hãy bắt đầu với những công cụ số có chi phí thấp hoặc miễn phí. Sử dụng các phần mềm kế toán online để quản lý thu chi, tận dụng mạng xã hội để marketing, và sử dụng các nền tảng thương mại điện tử để mở rộng kênh bán hàng. Những bước đi nhỏ này chính là nền tảng cho sự chuyển đổi số toàn diện trong tương lai.

Những thách thức cần lưu ý và cách vượt qua

Bên cạnh cơ hội, hành trình đổi mới sáng tạo cũng không tránh khỏi những chướng ngại. Hiểu rõ và chuẩn bị tâm thế đối mặt với chúng sẽ giúp doanh nghiệp của bạn vững vàng hơn.

• Rào cản về vốn: Đầu tư vào công nghệ mới luôn tốn kém. Giải pháp là hãy bắt đầu với các dự án nhỏ, có tính khả thi cao và ROI (Tỷ lệ hoàn vốn) rõ ràng để thuyết phục bản thân và các nhà đầu tư. Đồng thời, chủ động tìm hiểu và ứng tuyển vào các quỹ hỗ trợ như đã nêu ở trên.
• Thiếu hụt nguồn nhân lực chất lượng cao: Cuộc chiến “tranh giành nhân tài” trong lĩnh vực công nghệ là rất khốc liệt. Doanh nghiệp cần xây dựng một chính sách đãi ngộ hấp dẫn, môi trường làm việc sáng tạo và cơ hội phát triển rõ ràng để thu hút và giữ chân người giỏi.
• Rủi ro về công nghệ và bảo mật: Áp dụng công nghệ mới đi kèm với rủi ro về an ninh mạng, lỗi kỹ thuật. Hãy đảm bảo bạn có kế hoạch dự phòng, đầu tư vào các giải pháp bảo mật và thường xuyên sao lưu dữ liệu.

Kết lại hành trình chuyển mình cùng đất nước

Quyết định 569/QĐ-TTg không chỉ là một chiến lược của Chính phủ, mà đó là lời mời gọi hành động dành cho mọi doanh nghiệp trên hành trình kiến tạo tương lai. Trong thế giới phẳng ngày nay, ranh giới giữa cơ hội và thách thức đôi khi rất mong manh. Những doanh nghiệp dám nghĩ, dám làm, chủ động nắm bắt xu thế công nghệ và đổi mới sáng tạo sẽ là những người dẫn đầu, viết nên những câu chuyện thành công mới cho nền kinh tế Việt Nam.

Hãy xem đây là một người bạn đồng hành, một kim chỉ nam giúp bạn định hướng cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp mình. Sự tuân thủ và chủ động nắm bắt các chính sách hỗ trợ của Nhà nước không chỉ giúp bạn hoạt động đúng luật, mà còn mở ra những cánh cửa cơ hội mà bạn chưa từng nghĩ tới. Hành trình đổi mới có thể đầy chông gai, nhưng phần thưởng ở cuối chặng đường chắc chắn xứng đáng.

Để luôn cập nhật những thông tin mới nhất về chính sách, các gói hỗ trợ và tư vấn chuyên sâu giúp doanh nghiệp của bạn tận dụng tối đa các cơ hội từ chiến lược quốc gia, bạn có thể theo dõi các kênh thông tin chính thống và tham khảo ý kiến từ các chuyên gia. Bạn cũng có thể tìm thấy nhiều bài viết phân tích giá trị và các tư vấn hữu ích khác tại website ConsultX và kênh Facebook của ConsultX.

Nguồn tham khảo:
Quyết định số 569/QĐ-TTg ngày 11/05/2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đến năm 2030.