Chiến lược KHCN 2030: Cơ hội vàng cho doanh nghiệp Việt

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0 đang diễn ra mạnh mẽ, việc nắm bắt và ứng dụng khoa học, công nghệ không còn là lựa chọn, mà đã trở thành yêu cầu sống còn đối với mọi doanh nghiệp. Đặc biệt, với các doanh nghiệp FDI, doanh nghiệp vừa và nhỏ (SME) và hộ kinh doanh cá thể tại Việt Nam, đây vừa là thách thức lớn, vừa mở ra một cánh cửa cơ hội chưa từng có. Gần đây, một văn bản quan trọng từ Chính phủ đã được ban hành, mang theo những định hướng chiến lược có thể tác động trực tiếp đến con đường phát triển của bạn. Hãy cùng khám phá xem chiến lược này ý nghĩa thế nào đối với doanh nghiệp của chúng ta.

Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đến năm 2030: Tấm bản đồ cho tương lai doanh nghiệp

Ngày 11/05/2022, Thủ tướng Chính phủ đã ký ban hành Quyết định số 569/QĐ-TTg phê duyệt Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đến năm 2030. Đây không chỉ là một văn bản hành chính thông thường, mà thực sự là một tầm nhìn chiến lược, một lộ trình hành động cụ thể nhằm đưa Việt Nam trở thành quốc gia có nền khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo (STI) phát triển ở khu vực.

Đối với cộng đồng doanh nghiệp, chiến lược này giống như một tấm bản đồ chỉ dẫn, khẳng định rõ cam kết của Nhà nước trong việc đồng hành cùng doanh nghiệp trên hành trình chuyển đổi số và nâng cao năng lực cạnh tranh.

Chiến lược lần này không chỉ tập trung vào các viện nghiên cứu hay trường đại học, mà đặt doanh nghiệp vào vị trí trung tâm của hệ thống đổi mới sáng tạo quốc gia. Điều này mở ra một kỷ nguyên mới, nơi mọi nỗ lực đổi mới của doanh nghiệp đều được nhìn nhận, hỗ trợ và tạo điều kiện phát triển.

Những mục tiêu then chốt và cơ hội cụ thể cho doanh nghiệp

Chiến lược đặt ra những mục tiêu rất cụ thể, và ẩn chứa trong đó là vô vàn cơ hội cho các doanh nghiệp, đặc biệt là SMEs và hộ kinh doanh biết nắm bắt.

Nâng cao năng lực công nghệ và đổi mới sáng tạo trong doanh nghiệp

Một trong những mục tiêu trọng tâm là thúc đẩy mạnh mẽ hoạt động đổi mới công nghệ trong doanh nghiệp. Điều này có nghĩa là:

• Hỗ trợ tài chính và kỹ thuật cho doanh nghiệp, đặc biệt là SMEs, trong việc đổi mới thiết bị, công nghệ, nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm.
• Khuyến khích và tạo điều kiện để doanh nghiệp thành lập các trung tâm R&D (Nghiên cứu & Phát triển) của riêng mình.
• Hình thành và phát triển các cụm liên kết ngành, công viên phần mềm, và hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo.

Đối với một hộ kinh doanh cá thể, việc “đổi mới công nghệ” nghe có vẻ to tát, nhưng thực chất nó có thể bắt đầu từ những bước rất nhỏ: ứng dụng phần mềm quản lý bán hàng, sử dụng nền tảng thương mại điện tử để mở rộng kênh phân phối, hay đơn giản là tối ưu hóa quy trình phục vụ khách hàng thông qua các công cụ kỹ thuật số. Tất cả đều là những hình thức đổi mới sáng tạo được khuyến khích.

Phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao

Chiến lược nhấn mạnh việc đào tạo và thu hút nhân tài về khoa học và công nghệ. Điều này gián tiếp mang lại lợi ích lớn cho doanh nghiệp:

• Một nguồn lao động có kỹ năng cao, am hiểu công nghệ sẽ dồi dào hơn, giúp doanh nghiệp dễ dàng tuyển dụng được nhân sự chất lượng.
• Các chương trình hợp tác giữa doanh nghiệp và trường đại học sẽ được đẩy mạnh, tạo điều kiện để doanh nghiệp tiếp cận với các nghiên cứu mới nhất và thực tập sinh tiềm năng.

Hình thành và phát triển thị trường khoa học và công nghệ

Đây là điểm then chốt giúp biến các ý tưởng, sáng chế thành hàng hóa có giá trị. Doanh nghiệp sẽ có một sân chơi minh bạch hơn để:

• Mua bán, chuyển giao công nghệ.
• Tìm kiếm các giải pháp kỹ thuật cho các vấn đề cụ thể của mình.
• Kết nối với các nhà cung cấp dịch vụ công nghệ uy tín.

Làm thế nào để doanh nghiệp của bạn “đón đầu” làn sóng này?

Việc thụ động chờ đợi các chính sách hỗ trợ là chưa đủ. Các doanh nghiệp cần chủ động nắm bắt cơ hội từ chiến lược này. Dưới đây là một số gợi ý thiết thực:

1. Bắt đầu từ việc đánh giá lại năng lực công nghệ hiện tại

Hãy tự đặt câu hỏi: Công nghệ, máy móc, phần mềm mà doanh nghiệp tôi đang sử dụng đã thực sự tối ưu chưa? Có thể cải tiến ở khâu nào? Việc này không nhất thiết phải tốn kém. Đôi khi, chỉ cần một phần mềm quản lý quan hệ khách hàng (CRM) đơn giản cũng có thể giúp bạn phục vụ khách hàng tốt hơn và tăng doanh số.

2. Tận dụng các chương trình hỗ trợ của Nhà nước

Chiến lược sẽ đi kèm với các chương trình, đề án cụ thể. Hãy chủ động tìm hiểu thông tin từ:

• Cổng thông tin điện tử của Bộ Khoa học và Công nghệ.
• Hiệp hội doanh nghiệp địa phương.
• Các Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Khoa học và Công nghệ tại tỉnh, thành phố nơi doanh nghiệp đặt trụ sở.

Các chương trình này có thể là hỗ trợ lãi suất, tư vấn kỹ thuật miễn phí, hoặc tài trợ một phần cho các dự án đổi mới công nghệ.

3. Đầu tư vào con người

Hãy xem nhân viên của bạn là tài sản quý giá nhất để đổi mới. Khuyến khích họ đề xuất ý tưởng cải tiến, tạo điều kiện cho họ tham gia các khóa đào tạo về kỹ năng số, và xây dựng một văn hóa học hỏi không ngừng trong doanh nghiệp.

4. Mạnh dạn hợp tác và kết nối

Đừng ngại tìm kiếm sự hợp tác với các trường đại học, viện nghiên cứu, hoặc thậm chí là các doanh nghiệp khác trong cùng lĩnh vực để cùng nhau phát triển công nghệ mới. Sự hợp tác này có thể giúp bạn giảm thiểu rủi ro và chia sẻ chi phí.

Trong kỷ nguyên số, doanh nghiệp nhỏ không có nghĩa là tầm nhìn nhỏ. Sự linh hoạt và khả năng thích ứng nhanh chính là lợi thế cạnh tranh lớn nhất của bạn. Hãy biến những thách thức công nghệ thành cơ hội đột phá cho chính mình.

Những lưu ý về mặt tài chính và thuế khi đổi mới công nghệ

Là một chuyên gia tài chính – kế toán, tôi hiểu rằng mọi quyết định đầu tư đều gắn liền với bài toán chi phí và lợi nhuận. Khi thực hiện đổi mới công nghệ, doanh nghiệp cần lưu ý:

• Lập kế hoạch tài chính rõ ràng: Xác định rõ nguồn vốn, dự toán chi phí và lợi ích kỳ vọng. Đừng quên tính đến các chi phí vận hành, bảo trì sau khi đầu tư.
• Tận dụng các chính sách ưu đãi thuế: Nhà nước có nhiều chính sách ưu đãi thuế cho các doanh nghiệp đầu tư vào nghiên cứu và phát triển (R&D), như ưu đãi thuế thu nhập doanh nghiệp, miễn giảm thuế nhập khẩu đối với máy móc, thiết bị trong nước chưa sản xuất được. Hãy chắc chắn rằng bạn đã tìm hiểu kỹ và áp dụng các chính sách này một cách hợp lý.
• Hạch toán minh bạch: Việc hạch toán rõ ràng, minh bạch các chi phí liên quan đến đổi mới công nghệ không chỉ giúp quản lý nội bộ tốt hơn mà còn tạo thuận lợi khi cơ quan thuế kiểm tra, quyết toán.

Mẹo nhanh: Khi mua sắm tài sản cố định là máy móc, công nghệ mới, hãy lưu giữ đầy đủ hóa đơn, chứng từ và kiểm tra kỹ điều kiện để được hưởng ưu đãi thuế (nếu có). Một thủ tục kế toán rõ ràng ngay từ đầu sẽ tiết kiệm cho bạn rất nhiều thời gian và chi phí sau này.

Hành trình phía trước: Biến thách thức thành bệ phóng

Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đến năm 2030 mở ra một chương mới đầy hứa hẹn cho nền kinh tế Việt Nam. Đối với mỗi doanh nhân, mỗi chủ thể kinh doanh, đây là thời điểm để chúng ta cùng nhau nhìn nhận lại mô hình vận hành, mạnh dạn thay đổi tư duy và hành động. Sự chuyển mình này có thể không dễ dàng, nhưng phần thưởng dành cho những người tiên phong chắc chắn sẽ xứng đáng.

Hãy xem đây không chỉ là một nghĩa vụ tuân thủ chính sách, mà là một cơ hội vàng để tái định vị doanh nghiệp của bạn trên bản đồ cạnh tranh toàn cầu. Dù bạn là một tập đoàn FDI với nguồn lực dồi dào, một doanh nghiệp SME năng động, hay một hộ kinh doanh cá thể với những ước mơ lớn, hãy tin rằng, mỗi bước đi đổi mới hôm nay chính là viên gạch vững chắc xây dựng nên sự thịnh vượng lâu dài cho ngày mai.

Để luôn cập nhật những thông tin mới nhất về chính sách, các gói hỗ trợ và những tư vấn chuyên sâu giúp doanh nghiệp của bạn tận dụng tối đa các cơ hội từ chiến lược quốc gia, bạn có thể theo dõi các phân tích và chia sẻ giá trị từ đội ngũ chuyên gia tại website ConsultX và Facebook ConsultX.

Nguồn tham khảo:
Quyết định số 569/QĐ-TTg ngày 11/05/2022 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Chiến lược phát triển khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo đến năm 2030.