Chiến lược AI Quốc gia và cơ hội cho doanh nghiệp

Trong một thế giới mà công nghệ đang định hình lại mọi ngành nghề, từ sản xuất, dịch vụ đến tài chính, việc nắm bắt xu hướng không còn là một lựa chọn, mà đã trở thành yêu cầu sống còn cho mọi doanh nghiệp. Đặc biệt, đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ kinh doanh cá thể hay thậm chí là các tập đoàn FDI, việc thích ứng với làn sóng chuyển đổi số sẽ quyết định vị thế và sự phát triển bền vững trong tương lai. Một trong những động lực chính của làn sóng này chính là Trí tuệ Nhân tạo (AI), và Chính phủ Việt Nam đã có những bước đi chiến lược để đưa đất nước bắt kịp với xu thế toàn cầu.

Một văn bản quan trọng, tuy được ban hành từ đầu năm 2021 nhưng vẫn giữ nguyên giá trị và tầm ảnh hưởng sâu rộng đến hiện tại, chính là Quyết định số 127/QĐ-TTg. Quyết định này không chỉ là một tài liệu chính sách khô khan, mà nó chính là “tấm bản đồ” vạch ra lộ trình để Việt Nam trở thành một quốc gia đi đầu trong khu vực về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI. Vậy, chiến lược này có ý nghĩa gì đối với cộng đồng doanh nghiệp? Làm thế nào để doanh nghiệp của bạn có thể tận dụng được làn sóng này để tối ưu hóa hoạt động, cắt giảm chi phí và nâng cao năng lực cạnh tranh? Hãy cùng khám phá trong bài viết chuyên sâu này.

Hiểu đúng về Quyết định 127/QĐ-TTg và tầm nhìn quốc gia về AI

Quyết định số 127/QĐ-TTg, ký ban hành ngày 26/01/2021 bởi Thủ tướng Chính phủ, chính thức phê duyệt Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng Trí tuệ nhân tạo đến năm 2030. Đây là một văn bản có tính định hướng cao, thể hiện quyết tâm của Chính phủ trong việc biến AI thành một trụ cột quan trọng cho sự phát triển kinh tế – xã hội.

Chiến lược này không chỉ dừng lại ở việc khuyến khích các viện nghiên cứu, mà còn hướng đến mục tiêu thúc đẩy mạnh mẽ việc ứng dụng AI vào mọi lĩnh vực của đời sống, đặc biệt là trong sản xuất kinh doanh, dịch vụ và quản trị quốc gia.

Những mục tiêu cụ thể và đầy tham vọng

Chiến lược đặt ra những mục tiêu rất rõ ràng và có thể đo lường được đến năm 2030, bao gồm:

• Đưa Việt Nam vào nhóm 4 nước dẫn đầu trong khu vực ASEAN và nhóm 50 nước dẫn đầu trên thế giới về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng AI.
• Xây dựng được 10 thương hiệu AI có uy tín trong khu vực.
• Phát triển 03 trung tâm đổi mới sáng tạo về AI và hình thành ít nhất 01 trung tâm dữ liệu quốc gia có quy mô lớn.
• Ưu tiên phát triển AI trong các lĩnh vực then chốt như: Y tế, Giáo dục, Giao thông vận tải, Nông nghiệp Thông minh, và Đô thị Thông minh.

Cơ hội “vàng” cho doanh nghiệp từ chiến lược AI quốc gia

Đối với các doanh nghiệp, từ FDI đến SME và hộ kinh doanh, chiến lược này mở ra một kho tàng cơ hội mà nếu biết nắm bắt, họ sẽ tạo ra được lợi thế cạnh tranh vượt trội.

Tối ưu hóa vận hành và cắt giảm chi phí

AI có khả năng tự động hóa các quy trình thủ công, lặp đi lặp lại, từ đó giảm thiểu sai sót và tiết kiệm thời gian, nhân lực. Ví dụ:

• Trong sản xuất: Hệ thống AI có thể dự báo nhu cầu thị trường, tối ưu hóa lịch trình sản xuất, và giám sát chất lượng sản phẩm theo thời gian thực.
• Trong kế toán và thuế: Các phần mềm kế toán tích hợp AI có thể tự động nhận diện hóa đơn, phân loại chi phí, cảnh báo sai sót và thậm chí dự đoán các khoản thuế phải nộp, giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật một cách chính xác và kịp thời.
• Trong chăm sóc khách hàng: Chatbot AI có thể xử lý 80% các câu hỏi thường gặp 24/7, giúp giải phóng nhân viên cho các công việc phức tạp hơn.

Nâng cao trải nghiệm khách hàng và cá nhân hóa dịch vụ

AI có thể phân tích dữ liệu hành vi khách hàng để đưa ra các gợi ý sản phẩm phù hợp, từ đó tăng tỷ lệ chuyển đổi và sự trung thành của khách hàng. Một hệ thống AI tốt sẽ giúp bạn hiểu khách hàng của mình hơn chính họ.

Đổi mới sáng tạo sản phẩm và mô hình kinh doanh

Chiến lược khuyến khích các doanh nghiệp ứng dụng AI để tạo ra những sản phẩm, dịch vụ hoàn toàn mới. Ví dụ, một công ty bảo hiểm có thể sử dụng AI để phân tích rủi ro và đưa ra các gói bảo hiểm cá nhân hóa với mức phí tối ưu.

Ứng dụng AI vào quản trị tài chính – kế toán: Từ lý thuyết đến thực tiễn

Là một chuyên gia trong lĩnh vực tài chính – kế toán, tôi nhận thấy đây là lĩnh vực hưởng lợi rất nhiều từ AI. Dưới đây là một số ứng dụng cụ thể mà doanh nghiệp bạn có thể áp dụng ngay:

• Tự động hóa xử lý hóa đơn, chứng từ: Công nghệ nhận diện ký tự quang học (OCR) tích hợp AI có thể quét và trích xuất thông tin từ hóa đơn, biên lai một cách chính xác, sau đó nhập trực tiếp vào phần mềm kế toán.Mẹo: Khi chọn phần mềm kế toán, hãy ưu tiên những nền tảng có tích hợp sẵn tính năng AI để xử lý chứng từ.
• Phân tích và dự báo dòng tiền: AI có thể phân tích dữ liệu lịch sử về thu, chi, các chu kỳ kinh doanh để dự báo dòng tiền trong tương lai, giúp nhà quản lý đưa ra quyết định tài chính chính xác hơn.
• Phát hiện gian lận và rủi ro: Bằng cách học các mẫu giao dịch bình thường, AI có thể nhanh chóng phát hiện ra những giao dịch bất thường, đáng ngờ, từ đó cảnh báo sớm các rủi ro về gian lận tài chính.
• Tư vấn thuế thông minh: Hệ thống AI có thể cập nhật liên tục các quy định thuế mới và tự động kiểm tra xem báo cáo thuế của doanh nghiệp có đang tuân thủ hay không, tránh các rủi ro pháp lý không đáng có.

Việc ứng dụng AI trong kế toán không phải để thay thế con người, mà để hỗ trợ kế toán viên trở nên “thông minh” hơn, tập trung vào các nhiệm vụ phân tích, tư vấn chiến lược thay vì những công việc ghi chép, nhập liệu nhàm chán.

Lộ trình thực tế để doanh nghiệp bắt đầu với AI

Bắt đầu với AI có vẻ phức tạp, nhưng nếu có lộ trình phù hợp, mọi doanh nghiệp đều có thể từng bước làm chủ công nghệ này.

Bước 1: Đánh giá năng lực và nhu cầu hiện tại

Hãy bắt đầu bằng một câu hỏi đơn giản: “Quy trình nào trong doanh nghiệp của tôi đang tốn nhiều thời gian, dễ xảy ra sai sót và có thể tự động hóa được?”. Câu trả lời có thể nằm ở khâu bán hàng, chăm sóc khách hàng, hay quản lý kho… Hãy xác định rõ “điểm đau” lớn nhất để ưu tiên giải quyết.

Bước 2: Bắt đầu từ những giải pháp nhỏ, có tính ứng dụng cao

Đừng cố gắng “ôm đồm” một hệ thống AI phức tạp ngay từ đầu. Hãy bắt đầu với các công cụ đơn giản:

• Sử dụng các phần mềm CRM (Quản lý quan hệ khách hàng) có tích hợp AI để phân tích dữ liệu khách hàng.
• Áp dụng các công cụ AI có sẵn trên nền tảng điện toán đám mây (như Google AI, Microsoft Azure AI) để xây dựng các mô hình dự báo đơn giản.
• Triển khai chatbot cho website để hỗ trợ khách hàng cơ bản.

Bước 3: Đầu tư vào nguồn nhân lực và dữ liệu

AI cần dữ liệu để “học”. Doanh nghiệp cần có một hệ thống thu thập và quản lý dữ liệu sạch sẽ, có tổ chức. Đồng thời, cần đào tạo nhân sự hiện có về cách làm việc cùng AI, hoặc thuê thêm chuyên gia để dẫn dắt quá trình chuyển đổi.

Bước 4: Hợp tác và tận dụng các chính sách hỗ trợ

Chiến lược quốc gia thường đi kèm với các cơ chế, chính sách hỗ trợ cho doanh nghiệp. Hãy chủ động tìm hiểu các chương trình hỗ trợ của Bộ Khoa học và Công nghệ, các quỹ đổi mới sáng tạo, hoặc hợp tác với các trường đại học, viện nghiên cứu.

Những thách thức và lưu ý khi ứng dụng AI

Bên cạnh cơ hội, doanh nghiệp cũng cần tỉnh táo nhìn nhận những thách thức:

• Chi phí đầu tư ban đầu: Ứng dụng AI đòi hỏi nguồn vốn đầu tư ban đầu cho công nghệ và nhân sự.
• Vấn đề về dữ liệu và bảo mật: Dữ liệu là “nguồn sống” của AI, nhưng cũng tiềm ẩn rủi ro về bảo mật và quyền riêng tư. Doanh nghiệp cần tuân thủ nghiêm ngặt Luật An ninh mạng và các quy định về bảo vệ dữ liệu cá nhân.
• Khoảng cách kỹ năng: Nguồn nhân lực AI chất lượng cao tại Việt Nam vẫn còn hạn chế, đòi hỏi doanh nghiệp phải có chiến lược đào tạo và thu hút nhân tài bài bản.

Chiến lược quốc gia về AI của Thủ tướng Chính phủ không chỉ là một tuyên bố về tham vọng công nghệ, mà còn là một lời mời gọi hành động thiết thực đến toàn bộ cộng đồng doanh nghiệp. Trong hành trình chuyển đổi số đầy thử thách nhưng cũng không kém phần thú vị này, việc chủ động tìm hiểu, lên kế hoạch và từng bước ứng dụng AI sẽ là chìa khóa giúp doanh nghiệp của bạn không chỉ tồn tại mà còn phát triển mạnh mẽ trong kỷ nguyên mới. Hãy xem đây là một cuộc đầu tư chiến lược cho tương lai, nơi sự sáng tạo và năng lực công nghệ sẽ định hình những người dẫn đầu.

Để cập nhật thường xuyên các thông tin mới nhất về chính sách, các giải pháp tư vấn tài chính – kế toán thông minh và cách thức ứng dụng công nghệ vào quản trị doanh nghiệp, bạn có thể theo dõi các kênh thông tin chính thống từ ConsultX tại website chính thức và fanpage Facebook.

Nguồn tham khảo:
Quyết định số 127/QĐ-TTg ngày 26/01/2021 của Thủ tướng Chính phủ về việc ban hành Chiến lược quốc gia về nghiên cứu, phát triển và ứng dụng Trí tuệ nhân tạo đến năm 2030.