Cập nhật chính sách thuế và lao động mới nhất 2025

Trong hành trình xây dựng và phát triển doanh nghiệp, có lẽ không gì khiến các nhà quản lý, chủ hộ kinh doanh “đau đầu” hơn việc theo dõi và cập nhật những thay đổi về chính sách thuế, lao động. Mỗi một điều chỉnh dù nhỏ từ phía cơ quan quản lý Nhà nước cũng có thể tác động trực tiếp đến chi phí, quy trình vận hành và cả kế hoạch tài chính dài hạn của doanh nghiệp. Giữa bộn bề công việc kinh doanh, việc nắm bắt kịp thời và chính xác các quy định mới không chỉ là nghĩa vụ, mà còn là chìa khóa để tối ưu hóa hoạt động, tránh những rủi ro không đáng có.

Bức tranh kinh tế 11 tháng 2025: Những điểm sáng giữa thách thức

Năm 2025 đánh dấu một giai đoạn đầy biến động khi nền kinh tế nước ta phải đối mặt với thiên tai lịch sử tại miền Trung, gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sản xuất và đời sống. Tuy nhiên, bức tranh tổng thể vẫn cho thấy sức bật đáng ghi nhận. Động lực phục hồi thể hiện rõ nét qua các chỉ số về thương mại quốc tế, đầu tư công và sự ổn định vĩ mô. Điều này cho thấy sự kiên cường của cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) – xương sống của nền kinh tế.

Bức tranh kinh tế 11 tháng phản ánh gam sáng của nỗ lực phục hồi mạnh mẽ và gam tối của những rủi ro, đứt gãy ngắn hạn cần sớm được nhận diện và xử lý.

Trong bối cảnh đó, việc Chính phủ liên tục cải cách, hoàn thiện hệ thống chính sách, đặc biệt là trong lĩnh vực thuế và lao động, chính là một trong những nỗ lực nhằm tháo gỡ khó khăn, tạo môi trường thuận lợi hơn nữa cho doanh nghiệp phát triển bền vững.

Cập nhật quan trọng về chính sách thuế: Tập trung vào doanh nghiệp vừa, nhỏ và hộ kinh doanh

Những tháng cuối năm 2025 chứng kiến nhiều đề xuất sửa đổi chính sách thuế có tác động trực tiếp và sâu rộng đến cộng đồng doanh nghiệp, đặc biệt là khu vực tư nhân và hộ kinh doanh cá thể.

Đề xuất nâng ngưỡng doanh thu miễn thuế cho hộ kinh doanh

Một tin vui đáng chú ý là Bộ Tài chính đã đề xuất điều chỉnh mức doanh thu không phải nộp thuế đối với hộ kinh doanh lên 500 triệu đồng/năm (thay cho đề xuất 200 triệu đồng/năm trước đó). Nếu được thông qua, dự kiến sẽ có khoảng 2,3 triệu hộ kinh doanh được hưởng chính sách này. Đây là một sự điều chỉnh thiết thực, phản ánh sự lắng nghe của cơ quan quản lý đối với thực tế kinh doanh, giúp giảm gánh nặng hành chính và tài chính cho một bộ phận lớn các hộ kinh doanh quy mô rất nhỏ, tạo điều kiện để họ tập trung phát triển sản xuất.

Hướng dẫn mới về hóa đơn điện tử và kê khai thuế

Bộ Tài chính cũng đang lấy ý kiến Dự thảo Nghị định quy định việc kê khai, tính thuế và khấu trừ thuế, sử dụng hóa đơn điện tử của hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh. Một số điểm đáng chú ý bao gồm:

• Đề xuất thời gian nộp và kê khai thuế cho hộ cá nhân, cá nhân kinh doanh sẽ được quy định cụ thể, rõ ràng hơn, giúp người nộp thuế dễ dàng thực hiện.
• Hộ kinh doanh có doanh thu hàng năm dưới 1 tỷ đồng không bắt buộc dùng hóa đơn điện tử có mã. Đây là quy định linh hoạt, phù hợp với năng lực và điều kiện thực tế của nhiều hộ kinh doanh nhỏ lẻ.
• Dự thảo cũng đề xuất hướng dẫn cụ thể các trường hợp sử dụng hóa đơn điện tử, nhằm tránh nhầm lẫn và sai sót trong quá trình thực hiện.

Sửa đổi Luật Thuế giá trị gia tăng (GTGT): Hướng tới sự thuận lợi và minh bạch

Tại các kỳ họp Quốc hội gần đây, việc sửa đổi Luật Thuế GTGT nhận được sự quan tâm đặc biệt. Các đại biểu Quốc hội đã thảo luận nhiều về việc làm rõ cơ chế kiểm soát khấu trừ thuế. Mục tiêu kép là vừa tạo thuận lợi cho các đơn vị được hưởng chính sách, vừa có cơ chế kiểm soát gian lận và chống sử dụng hóa đơn khống.

Một vấn đề “nóng” được Bộ trưởng Bộ Tài chính Nguyễn Văn Thắng nêu ra: nhiều doanh nghiệp trong ngành nông nghiệp phải ứng ra hàng nghìn tỷ đồng thuế GTGT đầu vào, gây áp lực tài chính lớn. Điều này cho thấy sự cấp thiết của việc sửa luật để tháo gỡ điểm nghẽn, hỗ trợ các ngành sản xuất trọng điểm.

Đại biểu Quốc hội Ma Thị Thúy đề nghị bổ sung điều khoản giao Chính phủ quy định rõ điều kiện khấu trừ thuế, tránh trường hợp doanh nghiệp bị “treo thuế” do cách áp dụng không thống nhất.

Bên cạnh đó, có đề xuất miễn thuế GTGT đối với sản phẩm phái sinh trong giao dịch điện năng, thể hiện xu hướng khuyến khích phát triển thị trường năng lượng hiện đại và bền vững.

Chính sách tiền lương và lao động: Những thay đổi cần lưu ý

Mức lương tối thiểu tăng từ 01/01/2026

Theo Nghị định số 293/2025/NĐ-CP, từ ngày 1/1/2026, mức lương tối thiểu vùng đối với người lao động làm việc theo hợp đồng lao động sẽ được điều chỉnh tăng từ 250.000 đồng đến 350.000 đồng/tháng tùy vùng so với quy định hiện hành. Đây là yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến quỹ lương của mọi doanh nghiệp. Các doanh nghiệp, đặc biệt là SMEs và doanh nghiệp FDI cần chủ động:

• Rà soát và điều chỉnh hợp đồng lao động, thang bảng lương để đảm bảo tuân thủ quy định mới.
• Tính toán lại chi phí nhân sự và lên kế hoạch tài chính phù hợp cho năm 2026.
• Cân nhắc cơ cấu lại năng suất lao động để thích ứng với sự thay đổi về chi phí.

Cải cách chế độ tiền lương khu vực công và tái cơ cấu bộ máy

Chính phủ cũng đang khẩn trương xây dựng các văn bản triển khai Kết luận 206-KL/TW của Bộ Chính trị về tiền lương, phụ cấp và sắp xếp tổ chức bộ máy chính quyền địa phương 2 cấp. Bộ Nội vụ đã đề xuất sửa đổi Nghị định về chế độ tiền lương với cán bộ, công chức, viên chức và lực lượng vũ trang. Mặc dù trực tiếp liên quan đến khu vực công, nhưng những cải cách này gián tiếp tạo ra môi trường hành chính minh bạch, hiệu quả hơn, có lợi cho môi trường kinh doanh chung.

Mẹo quản lý và tư vấn thực tế cho doanh nghiệp

Đứng trước những thay đổi chính sách liên tục, doanh nghiệp cần một chiến lược quản lý chủ động và linh hoạt. Dưới đây là một số gợi ý từ góc độ chuyên gia:

• Thiết lập kênh cập nhật thông tin chính thống: Hãy đăng ký nhận bản tin từ Cổng Thông tin điện tử Chính phủ (chinhphu.vn), Bộ Tài chính, Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội. Đừng chỉ dựa vào tin đồn hoặc thông tin lan truyền trên mạng xã hội.
• Rà soát và đánh giá tác động định kỳ: Mỗi quý hoặc nửa năm, hãy dành thời gian cùng bộ phận kế toán, nhân sự rà soát các chính sách mới và đánh giá tác động cụ thể đến từng mặt hoạt động của doanh nghiệp.
• Ưu tiên chuyển đổi số trong quản trị thuế: Sử dụng phần mềm kế toán, hóa đơn điện tử không chỉ là tuân thủ pháp luật mà còn giúp tiết kiệm thời gian, giảm sai sót và có số liệu minh bạch để đối chiếu, quyết toán.
• Chuẩn bị sẵn sàng cho các thay đổi về lao động: Với việc tăng lương tối thiểu, hãy xem xét các giải pháp như đào tạo nâng cao năng suất, tối ưu hóa quy trình làm việc để bù đắp chi phí tăng lên, thay vì chỉ cắt giảm nhân sự.
• Tham vấn chuyên gia khi cần: Đối với những thay đổi phức tạp (như sửa đổi Luật Thuế GTGT, các giao dịch đặc thù), việc tham khảo ý kiến từ các chuyên gia tư vấn thuế, kế toán có kinh nghiệm sẽ giúp doanh nghiệp hiểu rõ và ứng phó chính xác, tránh rủi ro.

Lời khuyên nhanh: Hãy lập một "Lịch trình tuân thủ pháp luật" hàng năm cho doanh nghiệp của bạn, đánh dấu các mốc thời gian quan trọng như hạn nộp tờ khai thuế, báo cáo lao động, thời điểm có hiệu lực của các luật mới... để không bỏ sót bất kỳ nghĩa vụ nào.

Hướng dẫn thực hiện và xử phạt: Đừng để “mất bò mới lo làm chuồng”

Bên cạnh các chính sách hỗ trợ, Nhà nước cũng siết chặt quản lý thông qua các quy định xử phạt. Nghị định số 310/2025/NĐ-CP về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thuế, hóa đơn có hiệu lực từ ngày 16/01/2026 với nhiều điểm mới, như mở rộng khái niệm vi phạm, bổ sung trường hợp bất khả kháng, làm rõ đối tượng bị xử phạt. Đặc biệt, mức phạt cho hành vi không lập hóa đơn theo quy định đã được sửa đổi, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc tuân thủ chế độ hóa đơn, chứng từ.

Doanh nghiệp cần hiểu rằng, việc tuân thủ không chỉ là tránh phạt, mà còn là xây dựng uy tín, tạo sự minh bạch cho chính doanh nghiệp mình và đối tác. Một hệ thống kế toán – thuế rõ ràng là nền tảng vững chắc cho mọi quyết định kinh doanh chiến lược.

Hành trình kinh doanh chưa bao giờ là dễ dàng, đặc biệt trong bối cảnh nhiều biến động và thay đổi chính sách như hiện nay. Tuy nhiên, mỗi một điều chỉnh từ phía Nhà nước, dù là về thuế hay lao động, đều mang trong mình mục tiêu cuối cùng là kiến tạo một môi trường kinh doanh lành mạnh, bình đẳng và bền vững hơn. Việc của chúng ta – những người đang trực tiếp vận hành doanh nghiệp – là chủ động nắm bắt, thấu hiểu và ứng biến linh hoạt. Hãy xem các quy định không phải là gánh nặng, mà là “luật chơi” rõ ràng để chúng ta có thể tập trung sáng tạo và cạnh tranh một cách hiệu quả nhất.

Hy vọng những thông tin và phân tích trên đây sẽ là một tài liệu tham khảo hữu ích, giúp bạn và doanh nghiệp của mình tự tin bước vào giai đoạn mới với sự chuẩn bị kỹ càng. Hãy luôn nhớ rằng, sự am hiểu pháp luật chính là một lợi thế cạnh tranh quý giá.

Bạn hãy theo dõi các thông tin mới nhất và các tư vấn giá trị từ ConsultX tại website Công ty tư vấn ConsultX và Facebook ConsultX.