Tác động Nghị quyết Quốc hội đến doanh nghiệp năm 2026

Một năm mới đang đến gần, mang theo những kỳ vọng mới cho nền kinh tế và cộng đồng doanh nghiệp. Trong không khí đó, Quốc hội khóa XV vừa chính thức khép lại nhiệm kỳ của mình bằng một kỳ họp quan trọng, thông qua hàng loạt quyết sách có tác động sâu rộng đến mọi mặt của đời sống kinh tế – xã hội. Đối với các doanh nghiệp, từ các tập đoàn FDI quy mô lớn đến các doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ kinh doanh cá thể, việc nắm bắt kịp thời và chính xác những thay đổi này không chỉ là yêu cầu tuân thủ pháp luật, mà còn là chìa khóa để chủ động trong kế hoạch kinh doanh, quản trị nhân sự và tài chính cho năm 2026 và những năm tiếp theo.

Bài viết này sẽ cùng bạn đi sâu phân tích những nội dung trọng tâm từ Nghị quyết Kỳ họp thứ 10, đặc biệt tập trung vào các vấn đề thiết thực nhất với hoạt động sản xuất, kinh doanh, từ chính sách tiền lương, thuế đến môi trường đầu tư và các định hướng phát triển dài hạn.

Những điều chỉnh quan trọng về lao động, tiền lương và an sinh xã hội

Một trong những nội dung được cộng đồng doanh nghiệp và người lao động quan tâm hàng đầu chính là các điều chỉnh về chế độ, chính sách. Tại kỳ họp này, Quốc hội đã chính thức thông qua việc điều chỉnh một loạt các chế độ dựa trên Kết luận số 206-KL/TW của Bộ Chính trị.

Những thay đổi cụ thể và tác động đến doanh nghiệp

Việc điều chỉnh này bao gồm:

• Mức lương cơ sở: Đây là căn cứ để tính lương trong khu vực nhà nước và ảnh hưởng gián tiếp đến thang bảng lương, mức lương tối thiểu vùng trong khu vực doanh nghiệp. Một sự điều chỉnh tăng sẽ tạo áp lực lên quỹ lương của nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là những doanh nghiệp sử dụng nhiều lao động phổ thông.
• Lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội (BHXH): Tăng lương hưu và các trợ cấp BHXH không chỉ cải thiện đời sống người về hưu mà còn gián tiếp ảnh hưởng đến mức đóng BHXH trong tương lai. Doanh nghiệp cần lưu ý để dự toán chính xác chi phí nhân sự.
• Các loại phụ cấp, trợ cấp ưu đãi người có công, trợ cấp xã hội: Điều này thể hiện chính sách an sinh xã hội của Nhà nước, góp phần ổn định đời sống người dân, từ đó tạo ra một thị trường tiêu dùng ổn định hơn.

Đối với chủ doanh nghiệp, việc theo dõi sát sao các quy định về lương và phụ cấp là vô cùng quan trọng. Nó không chỉ giúp bạn tuân thủ pháp luật, tránh bị xử phạt, mà còn là yếu tố then chốt trong việc thu hút, giữ chân nhân tài và xây dựng văn hóa doanh nghiệp tích cực. Hãy xem đây như một khoản đầu tư vào nguồn nhân lực – tài sản quý giá nhất của bạn.

Lời khuyên dành cho doanh nghiệp ngay lúc này là hãy rà soát lại toàn bộ quỹ lương và chính sách phúc lợi. Cần tính toán trước mức tăng chi phí nhân sự tiềm năng để có kế hoạch tài chính phù hợp, cân đối giữa việc đảm bảo quyền lợi người lao động và duy trì hiệu quả kinh doanh.

Định hướng phát triển kinh tế và môi trường đầu tư: Cơ hội nào cho doanh nghiệp?

Bên cạnh các vấn đề an sinh, Nghị quyết cũng đưa ra những định hướng chiến lược cho sự phát triển của đất nước trong giai đoạn tới, mở ra nhiều cơ hội mới.

Mục tiêu tăng trưởng hai con số và các giải pháp tháo gỡ điểm nghẽn

Quốc hội đặt mục tiêu tăng trưởng kinh tế hai con số cho năm 2026 và các năm tiếp theo. Để đạt được mục tiêu đầy tham vọng này, một loạt các giải pháp đã được đề ra, tập trung vào:

• Đổi mới mô hình tăng trưởng: Chuyển trọng tâm sang dựa vào khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số. Đây là tín hiệu rõ ràng cho các doanh nghiệp công nghệ, khởi nghiệp sáng tạo và những doanh nghiệp đang trên hành trình chuyển đổi số.
• Đa dạng hóa kênh huy động vốn: Khuyến khích phát triển thị trường vốn, thị trường chứng khoán, giảm sự phụ thuộc vào tín dụng ngân hàng. Doanh nghiệp vừa và nhỏ có thể tìm kiếm cơ hội tiếp cận vốn mới thông qua các kênh này.
• Tập trung đầu tư công vào các dự án trọng điểm: Như đường bộ cao tốc, đường sắt, các dự án chuyển đổi số, phòng chống thiên tai. Các doanh nghiệp trong lĩnh vực xây dựng, vật liệu, công nghệ thông tin sẽ có nhiều cơ hội tham gia đấu thầu và hợp tác.

Cơ chế đặc thù và tháo gỡ khó khăn về đất đai, dự án

Một điểm đáng chú ý là Quốc hội cho phép mở rộng việc áp dụng các cơ chế, chính sách đặc thù để xử lý các vướng mắc về đất đai, dự án có tình huống pháp lý tương tự trên phạm vi cả nước. Điều này hứa hẹn sẽ tháo gỡ nhiều “nút thắt” tồn đọng lâu nay, giúp các dự án bị chậm tiến độ do vướng mắc pháp lý về đất đai có cơ hội được giải quyết, từ đó kích hoạt lại nguồn vốn đầu tư.Lời khuyên hành động: Doanh nghiệp nào đang gặp vướng mắc về pháp lý đất đai, hãy chủ động rà soát lại hồ sơ và tìm hiểu xem dự án của mình có thuộc diện được áp dụng cơ chế đặc thù mới này hay không.

Tuân thủ pháp luật và quản trị rủi ro trong bối cảnh mới

Cùng với những cơ hội, Nghị quyết cũng nhấn mạnh việc siết chặt kỷ cương, pháp luật trong nhiều lĩnh vực, đòi hỏi doanh nghiệp phải nâng cao ý thức tuân thủ.

Tăng cường chống gian lận thương mại, trốn thuế và bảo vệ môi trường

Quốc hội yêu cầu tập trung xử lý nghiêm các hành vi:

• Sản xuất, buôn bán hàng giả.
• Trốn thuế, gian lận thuế.
• Gây ô nhiễm môi trường.
• Lừa đảo trên không gian mạng.

Điều này cho thấy xu hướng quản lý chặt chẽ hơn bằng công nghệ và sự phối hợp liên ngành. Các doanh nghiệp, đặc biệt là hộ kinh doanh cá thể, cần đặc biệt lưu ý đến tính minh bạch trong hóa đơn, chứng từ, báo cáo thuế và tuân thủ các quy định về môi trường. Đầu tư vào hệ thống kế toán rõ ràng, sử dụng hóa đơn điện tử không chỉ là tuân thủ pháp luật mà còn giúp bạn quản lý dòng tiền tốt hơn.

Bảo vệ người lao động và người tiêu dùng trên không gian mạng

Nghị quyết cũng đề cập đến việc bảo vệ các nhóm yếu thế (người chưa thành niên, người cao tuổi) khỏi các hành vi lừa đảo trên mạng. Đối với doanh nghiệp kinh doanh trực tuyến, điều này nhắc nhở về đạo đức kinh doanh và trách nhiệm xã hội trong các chiến dịch marketing, quảng cáo, đặc biệt là trên các nền tảng mạng xã hội.

Chuẩn bị gì cho năm 2026? Lộ trình hành động thiết thực

Từ những phân tích trên, dưới góc độ của một chuyên gia tư vấn tài chính – kế toán, tôi xin đưa ra một số gợi ý hành động cụ thể cho doanh nghiệp của bạn:

1. Rà soát và dự toán chi phí nhân sự: Ngay khi có văn bản hướng dẫn chính thức về điều chỉnh lương cơ sở và các chế độ, hãy tính toán lại ngay quỹ lương, bảo hiểm để có kế hoạch tài chính phù hợp cho năm 2026.
2. Cập nhật và tuân thủ chính sách thuế, kế toán: Theo dõi sát các văn bản hướng dẫn mới về thuế, hóa đơn điện tử, báo cáo tài chính. Xem xét việc ứng dụng phần mềm kế toán để giảm thiểu sai sót và nâng cao hiệu quả.
3. Tìm hiểu cơ hội từ các chương trình mục tiêu quốc gia: Nếu doanh nghiệp bạn hoạt động trong lĩnh vực nông nghiệp, công nghệ, giáo dục, y tế… hãy nghiên cứu các chương trình mục tiêu quốc gia về nông thôn mới, giảm nghèo, phát triển vùng dân tộc thiểu số để tìm kiếm cơ hội hợp tác, đầu tư.
4. Đẩy mạnh chuyển đổi số: Đây không còn là lựa chọn mà là yêu cầu sống còn. Hãy bắt đầu từ những bước nhỏ: số hóa hồ sơ, sử dụng phần mềm quản lý, kinh doanh trực tuyến để nâng cao năng suất và mở rộng thị trường.
5. Củng cố hồ sơ pháp lý, đặc biệt là về đất đai: Kiểm tra lại tính pháp lý của các dự án, giấy tờ đất đai để chủ động xử lý nếu có vướng mắc, tận dụng các cơ chế đặc thù mới được ban hành.

Kỳ họp Quốc hội khép lại, nhưng hành trình phát triển của đất nước và của chính doanh nghiệp bạn mới thực sự bước vào một chặng đường mới. Những thay đổi về chính sách, dù là thách thức hay cơ hội, đều là một phần tất yếu của môi trường kinh doanh. Thay vì lo lắng, hãy chọn cách chủ động đón đầu. Việc nắm bắt thông tin kịp thời, hiểu rõ bản chất vấn đề và có sự chuẩn bị chu đáo sẽ biến những điều chỉnh pháp lý thành bàn đạp vững chắc cho sự phát triển bền vững của doanh nghiệp bạn.

Hãy nhớ rằng, tuân thủ pháp luật một cách thông minh không chỉ giúp bạn an toàn trước các rủi ro pháp lý, mà còn xây dựng uy tín thương hiệu, tạo niềm tin với đối tác, khách hàng và người lao động. Đó chính là nền tảng cho sự thành công lâu dài. Hãy cùng nhau kiến tạo một môi trường kinh doanh minh bạch, lành mạnh và tràn đầy năng lượng tích cực cho năm 2026 và xa hơn nữa.

Bạn hãy theo dõi các thông tin mới nhất và các tư vấn giá trị từ ConsultX tại website Công ty tư vấn ConsultX và Facebook ConsultX để luôn cập nhật và chủ động trong hành trình phát triển doanh nghiệp của mình.

Nguồn tham khảo chính: Nghị quyết Kỳ họp thứ 10, Quốc hội khóa XV; Cổng Thông tin điện tử Chính phủ; Cổng Thông tin điện tử Quốc hội.