Chuyển đổi phương pháp kê khai thuế cho hộ kinh doanh hiệu quả 2025

Trên hành trình phát triển kinh doanh, việc chủ động cập nhật quy định pháp luật và áp dụng những chuyển đổi mới là yếu tố quyết định để hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ vững bền và mở rộng tầm nhìn. Đặc biệt, phương pháp nộp thuế theo kê khai đang là chủ đề ngày càng được đông đảo chủ hộ kinh doanh, doanh nghiệp nhỏ, cá thể quan tâm bởi những lợi ích thiết thực mang lại: từ gia tăng sự minh bạch đến chủ động kiểm soát tài chính, mở rộng cơ hội và tham gia sâu hơn vào môi trường kinh doanh hiện đại. Những chia sẻ dưới đây sẽ giúp bạn từng bước tiếp cận, hiểu rõ hơn và tự tin ứng dụng thay đổi quan trọng này vào thực tiễn kinh doanh.

Vì sao phương pháp kê khai thuế đang trở thành xu hướng tất yếu?

Phương pháp kê khai không đơn giản chỉ là tuân thủ quy định pháp luật, mà còn là “cánh cửa” mở ra sự minh bạch, chuyên nghiệp hóa hộ kinh doanh cá thể, tạo nền tảng cho phát triển lâu dài và hội nhập.

  • Tăng tính minh bạch: Việc kê khai thuế dựa trên doanh thu thực tế với hóa đơn, chứng từ rõ ràng giúp bạn chủ động ghi nhận doanh thu, chi phí, lợi nhuận phù hợp quy trình kế toán hiện đại.
  • Chủ động kiểm soát rủi ro: Không bị “khóa cứng” bởi mức thuế khoán xác định một chiều từ cơ quan thuế. Khi thị trường biến động, hộ kinh doanh được quyền khai báo sát với thực tế phát sinh.
  • Nâng cao cơ hội về vốn và hợp tác: Doanh thu, lợi nhuận minh bạch tạo điều kiện làm hồ sơ vay vốn, gọi thêm đầu tư, ký kết hợp đồng với đối tác lớn hoặc tham gia chuỗi cung ứng.
  • Đẩy mạnh chuyển đổi mô hình: Quản lý doanh thu qua tài khoản, sử dụng hóa đơn điện tử không chỉ đảm bảo tuân thủ còn “đặt nền móng” vững chắc nếu bạn muốn phát triển thành doanh nghiệp chính quy.
  • Giúp hoạch định chính sách sát thực: Khi dữ liệu kê khai đầy đủ, Nhà nước sẽ có căn cứ rõ ràng để xây dựng các chính sách hỗ trợ, khuyến khích phát triển khu vực kinh tế tư nhân.

5 Lợi ích nổi bật khi chuyển sang nộp thuế theo phương pháp kê khai

1. Minh bạch và chuyên nghiệp hóa

Chuyển từ thuế khoán sang kê khai đồng nghĩa với việc bạn sử dụng sổ sách, hóa đơn, chứng từ để ghi nhận doanh thu, chi phí. Điều này không chỉ gia tăng uy tín với khách hàng và đối tác, mà còn đem lại sự an tâm về phương diện pháp lý, giảm nguy cơ bị kiểm tra đột xuất hoặc bị xử phạt do khai thiếu chính xác.

Việc sử dụng hóa đơn điện tử khi kê khai thuế không chỉ giúp thuận tiện hơn mà còn góp phần tạo dựng hình ảnh uy tín, hiện đại cho hộ kinh doanh trong mắt khách hàng.

2. Hạn chế rủi ro bị ấn định thuế

Đối với hộ khoán, mức thuế nhiều khi dựa trên ước tính doanh thu, khi thị trường khó khăn vẫn phải nộp đủ mức khoán cũ. Khi chuyển sang kê khai, bạn có quyền khai đúng doanh thu thực tế, giảm hẳn áp lực từ việc bị ấn định doanh thu hay phải đóng thuế “quá cao” trong những giai đoạn kinh doanh đi xuống.

  • Nắm quyền chủ động: Chủ hộ kinh doanh tự xác định nghĩa vụ thuế, tránh bị động.
  • Giảm thiểu rủi ro phạt hoặc truy thu thuế: Như trường hợp khai báo không minh bạch, số liệu không nhất quán dễ dẫn đến bị truy xét, ấn định thuế hoặc phạt chậm nộp.

3. Mở rộng cơ hội tiếp cận vốn và đối tác

Doanh thu – chi phí rõ ràng là “chìa khóa” để thuận lợi vay vốn ngân hàng, gọi tăng vốn hoặc nhận đầu tư, nhất là khi mở rộng kinh doanh hay tìm kiếm thị trường mới. Nhiều ngân hàng, tổ chức tín dụng xem xác nhận doanh thu kê khai và hóa đơn điện tử là cơ sở chính để xét duyệt hồ sơ vay.

  • Dễ chứng minh năng lực tài chính với ngân hàng khi cần vốn lưu động.
  • Hồ sơ kế toán, thuế sạch giúp tạo niềm tin với đối tác lớn khi liên doanh, nhận thầu.
  • Mở rộng tệp khách hàng và chuỗi cung ứng nhờ tuân thủ và minh bạch về thuế.

4. Thúc đẩy chuyển đổi mô hình và quản trị hiện đại

Phương pháp kê khai đòi hỏi quản lý dòng tiền qua tài khoản ngân hàng, sử dụng hóa đơn điện tử. Đây là bước đệm giúp chủ hộ kinh doanh xây dựng thói quen quản trị hiện đại, sẵn sàng chuyển đổi thành doanh nghiệp hoặc doanh nghiệp xã hội khi có nhu cầu phát triển.

Việc chuyển đổi sang kê khai là “khoảnh khắc vàng” để tái cấu trúc hoạt động, hướng tới quản trị chuyên nghiệp, từ đó dễ dàng tiếp cận các chuỗi giá trị trong thời đại số hóa.

5. Nền tảng dữ liệu cho hoạch định chính sách cá nhân và quốc gia

Khi toàn bộ doanh thu, chi phí được minh bạch hóa qua số liệu kê khai, cơ quan quản lý sẽ nắm bắt chính xác tình hình kinh doanh của từng hộ/nhóm ngành. Những chính sách hỗ trợ, ưu đãi hoặc phát triển kinh tế địa phương từ đó được xây dựng đúng trọng tâm, đúng đối tượng – mọi hộ kinh doanh đều có lợi ích lâu dài.

Quy định pháp lý về chuyển đổi phương pháp kê khai thuế

Quy trình chuyển đổi hộ khoán sang kê khai đã được quy định khá cụ thể tại Thông tư số 40/2021/TT-BTC ngày 1/6/2021 và Thông tư số 88/2021/TT-BTC ngày 11/10/2021.

  • Căn cứ Khoản 4 Điều 3, Điểm b Khoản 3, Tiết b6 Điểm b Khoản 4 Điều 13 Thông tư số 40/2021/TT-BTC: Hộ kinh doanh thuộc diện thuế khoán (hộ khoán) được quyền chuyển sang phương pháp kê khai.
  • Điều chỉnh tờ khai: Khi chuyển sang kê khai, cần bổ sung điều chỉnh tờ khai thuế khoán theo Mẫu 01/CNKD; nhớ tích ô “Hộ khoán chuyển đổi phương pháp tính thuế” để được điều chỉnh giảm mức thuế khoán cho thời gian chuyển đổi.
  • Thời hạn nộp tờ khai điều chỉnh: Chậm nhất là ngày thứ 10 kể từ ngày chính thức chuyển đổi phương pháp tính thuế.

Mẹo nhỏ: Hãy lưu ý nhắc nhở kế toán hoặc trực tiếp theo dõi lịch chuyển đổi để tránh quá thời hạn nộp tờ khai điều chỉnh, tránh việc bị áp dụng mức thuế khoán không còn phù hợp.

Hướng dẫn chi tiết thủ tục nộp thuế theo phương pháp kê khai

1. Hồ sơ khai thuế cần có gì?

  • Tờ khai thuế mẫu 01/CNKD (ban hành kèm Thông tư 40/2021/TT-BTC)
  • Phụ lục bảng kê hoạt động kinh doanh trong kỳ theo mẫu 01-2/BK-HĐKD (nếu cần)
  • Lưu ý: Nếu đã có xác nhận doanh thu của cơ quan chức năng, có thể không cần nộp phụ lục này.

2. Hình thức và nơi nộp hồ sơ

Theo quy định, nơi nộp hồ sơ là Đội thuế quản lý trực tiếp tại địa bàn kinh doanh (theo khoản 1 Điều 45 Luật Quản lý thuế).

3. Thời hạn nộp hồ sơ và nộp thuế

  • Nếu kê khai theo tháng: Chậm nhất ngày 20 tháng tiếp theo tháng phát sinh nghĩa vụ thuế
  • Nếu kê khai theo quý: Chậm nhất ngày cuối cùng của tháng đầu quý tiếp theo
  • Hạn nộp thuế: Đúng vào thời hạn nộp hồ sơ khai thuế; nếu bổ sung hồ sơ, đóng thuế cho kỳ kê khai bị sai sót

Tip nhanh: Lên lịch nhắc tự động qua điện thoại để không quên hạn nộp hồ sơ và thuế!

4. Cách nộp thuế tiện lợi cho hộ kinh doanh hiện đại

Chủ động ứng dụng công nghệ giúp tiết kiệm thời gian, linh hoạt hơn trong quản lý dòng tiền!

5. Lưu ý khi tạm ngừng hoạt động, kinh doanh

Nếu tạm ngừng toàn bộ hay một phần kinh doanh, cần thông báo cho cơ quan thuế theo các quy định liên quan (Điều 91 Nghị định 01/2021/NĐ-CP; Điều 4 Nghị định 126/2020/NĐ-CP; Điều 12 Thông tư 86/2024/TT-BTC). Khi đã thông báo tạm ngừng đúng quy trình:

  • Không cần nộp hồ sơ khai thuế trong các kỳ tạm ngừng (trừ trường hợp ngừng không trọn tháng hoặc quý với hộ khai thuế theo tháng/quý).
  • Thời gian tạm ngừng hợp lệ sẽ được loại trừ khi tính nghĩa vụ thuế phát sinh.

Cập nhật các quy định mới về hóa đơn điện tử, chứng từ và lộ trình xóa bỏ thuế khoán

Chính phủ không ngừng thúc đẩy chuyển đổi số trong quản lý thuế và kinh doanh. Nghị định số 70/2025/NĐ-CP (ngày 20/3/2025) đã có một số điểm mới nổi bật:

  • Hộ kinh doanh áp dụng thuế khoán có doanh thu từ 1 tỷ đồng/năm trở lên: từ 1/6/2025 bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử kết nối máy tính tiền.
  • Lộ trình từng bước xóa bỏ thuế khoán, chuyển toàn hộ, cá nhân kinh doanh sang phương pháp kê khai thuế từ 1/1/2026 theo Nghị quyết số 198/2025/QH15.
  • Sử dụng số định danh cá nhân làm mã số thuế sẽ áp dụng rộng rãi từ 1/7/2025, tăng tính đồng nhất dữ liệu.
  • Chính phủ, ngành Thuế tích cực thành lập tổ hỗ trợ hóa đơn điện tử – sẵn sàng tư vấn kể cả ngày nghỉ.

Đừng e ngại công nghệ mới! Những thay đổi này chính là cơ hội để bạn kiểm soát, quản lý kinh doanh hiệu quả và chủ động mở rộng thị trường.

Lưu ý thực tiễn và mẹo nhỏ cho hộ kinh doanh khi chuyển sang kê khai

  • Thường xuyên cập nhật thông tin pháp luật thuế, tránh bỏ lỡ quy định mới ảnh hưởng nghĩa vụ.
  • Lưu trữ sổ sách, hóa đơn điện tử cẩn thận – đây là “lá chắn” cho bạn khi cần giải trình hoặc vay vốn.
  • Đầu tư hoặc sử dụng phần mềm kế toán, hóa đơn điện tử – nhiều giải pháp miễn phí hoặc giá rẻ phù hợp hộ, cá nhân kinh doanh nhỏ.
  • Tận dụng các kênh tư vấn hỗ trợ của cơ quan thuế, chuyên gia hoặc các đơn vị như Kế toán Thuế Online (KTO) để tránh các sai sót không đáng có.

Một số so sánh thực tiễn: Thuế khoán và kê khai

Tiêu chí Thuế khoán Kê khai
Nền tảng pháp lý Dựa vào ước tính doanh thu từ cơ quan thuế Dựa vào số liệu thực, hóa đơn – chứng từ
Chủ động kiểm soát nghĩa vụ thuế Ít chủ động, thường bị áp mức khoán cố định Chủ động xác định, điều chỉnh kịp thời khi doanh thu biến động
Tính minh bạch, khả năng huy động vốn Khó chứng minh với ngân hàng, đối tác Dễ chứng minh, nâng cao uy tín kinh doanh
Tính linh hoạt & hỗ trợ chuyển đổi số Thấp, ít ứng dụng công nghệ Cao, khuyến khích sử dụng hóa đơn điện tử, phần mềm quản lý

Kinh nghiệm từ các hộ kinh doanh đã chuyển đổi

“Từ ngày chuyển sang kê khai, mọi số liệu tài chính của quán mình đều rõ ràng, vay vốn ngân hàng dễ, đối tác cũng tin tưởng hơn. Hóa đơn điện tử hóa ra không khó, lại tiện lợi cho mình kiểm soát doanh thu hằng ngày!” Chị Hồng – chủ quán ăn gia đình, Quận 3

“Ban đầu mình hơi lo vì sợ phức tạp, nhưng làm dần theo hướng dẫn, mọi thứ rất rõ ràng và giúp mình yên tâm kinh doanh hơn. Trước lỡ kinh doanh chậm lại mà vẫn phải đóng thuế khoán cao, giờ kê khai theo thực tế nhẹ nhàng hẳn.” Anh Nam – chủ cửa hàng xe máy, Long Biên

Một số quy định đặc biệt hộ kinh doanh cá thể cần chú ý trong thời gian tới

  • Từ 1/6/2025: Hộ khoán (doanh thu trên 1 tỷ/năm) phải dùng hóa đơn điện tử có kết nối máy tính tiền
  • Từ 1/1/2026: Toàn bộ hộ/cá nhân kinh doanh sẽ chuyển sang kê khai, không còn hộ khoán
  • Từ 1/7/2025: Số định danh cá nhân được dùng làm mã số thuế
  • Không khai báo doanh thu, sử dụng hóa đơn điện tử không đúng quy định có thể bị ngừng sử dụng hóa đơn, xử lý vi phạm nghiêm khắc

Nếu bạn còn băn khoăn về lộ trình, cần tư vấn thêm, hãy theo dõi Kế toán Thuế Online (KTO) hoặc Facebook KTO để luôn được cập nhật hướng dẫn chi tiết, giải pháp mới và mẹo thực tiễn giúp kinh doanh thuận lợi, tuân thủ pháp luật.

Đừng ngại thay đổi – Chủ động là chìa khóa thành công

Dù thay đổi nào cũng mang theo không ít băn khoăn, nhưng chính việc chủ động tiếp nhận, áp dụng phương pháp kê khai sẽ giúp hộ kinh doanh và doanh nghiệp nhỏ tiếp cận nhiều cơ hội mới – rộng hơn, chuyên nghiệp hơn, vững chắc hơn trên con đường phát triển. Hãy coi sự chuyển đổi này như một bước tiến tất yếu trên hành trình hội nhập, hiện đại hóa quản trị tài chính, khẳng định bạn là chủ thể kinh doanh trách nhiệm, đồng hành cùng sự phát triển của nền kinh tế đất nước.

Bất cứ khi nào gặp vướng mắc, bạn đừng ngần ngại tìm tới chuyên gia uy tín, chủ động kết nối cộng đồng để chia sẻ, học hỏi kinh nghiệm. Thực hiện đúng các quy định không chỉ vì nghĩa vụ, mà quan trọng hơn, vì quyền lợi lâu dài và sự phát triển bền vững của chính bạn!

Danh mục tài liệu, nguồn tham khảo:

  • Thông tư 40/2021/TT-BTC ngày 1/6/2021 Bộ Tài chính
  • Thông tư 88/2021/TT-BTC ngày 11/10/2021 Bộ Tài chính
  • Nghị định 70/2025/NĐ-CP ngày 20/03/2025 của Chính phủ
  • Nghị quyết số 198/2025/QH15 của Quốc hội
  • Cổng thông tin Tổng cục Thuế Việt Nam: https://www.gdt.gov.vn


Leave a Reply