10 vị trí trọng yếu ngành tài chính ngân hàng tại Việt Nam 2024

Trong bối cảnh nền kinh tế không ngừng chuyển mình, các doanh nghiệp tại Việt Nam – từ hộ kinh doanh cá thể, doanh nghiệp vừa và nhỏ đến các tổ chức FDI – ngày càng chú trọng vào khía cạnh quản trị tài chính vững vàng và chuyên nghiệp. Có bao giờ bạn tự hỏi, điều gì kiến tạo nên sự thành công bền vững và khả năng phát triển mạnh mẽ cho một doanh nghiệp? Câu trả lời nằm ở nguồn lực con người, mà trong ngành tài chính – ngân hàng, đó còn là sự kết nối sâu rộng giữa kiến thức chuyên môn, kỹ năng thực tiễn và thái độ tuân thủ chuẩn mực. Để vững bước trên con đường phát triển, hiểu rõ về các vị trí công việc chủ chốt trong ngành và chuẩn bị tâm thế hội nhập trở thành yếu tố then chốt cho sự thịnh vượng dài lâu của mỗi doanh nghiệp.

Khái quát về ngành tài chính – ngân hàng tại Việt Nam

Ngành tài chính – ngân hàng luôn là lĩnh vực thu hút sự quan tâm đặc biệt của nhiều bạn trẻ, doanh nghiệp và cả nhà đầu tư. Sức hút của ngành không chỉ đến từ thu nhập ổn định, cơ hội phát triển nghề nghiệp rộng mở mà còn bởi vai trò trọng yếu trong nền kinh tế hiện đại.

Ngành tài chính – ngân hàng là trụ cột của mọi hoạt động kinh tế, là động lực thúc đẩy sự lưu thông dòng tiền, phát triển doanh nghiệp và hội nhập quốc tế.

Ngành tài chính là gì?

Thực chất, tài chính không chỉ gói gọn ở lĩnh vực ngân hàng hay đầu tư mà còn bao hàm tất cả các hoạt động quản lý tiền, tài sản, nguồn vốn và các khoản đầu tư. Các doanh nghiệp – đặc biệt là doanh nghiệp FDI và SMEs (doanh nghiệp vừa và nhỏ) – phải thường xuyên ra quyết định liên quan đến dòng tiền, lựa chọn phương án tài trợ, tiết kiệm chi phí, phân bố nguồn lực hiệu quả và tuân thủ chặt chẽ các quy định về kế toán, thuế của nhà nước.

• Quản lý và điều phối dòng tiền
• Vận hành các khoản vay, tiết kiệm và nguồn vốn
• Xây dựng chiến lược đầu tư, đa dạng hóa tài sản
• Kiểm soát rủi ro tài chính
• Báo cáo và tuân thủ pháp luật về tài chính – kế toán

Yếu tố quan trọng để phát triển bền vững trong ngành tài chính

Các vị trí trong lĩnh vực tài chính – ngân hàng luôn đòi hỏi ứng viên (và doanh nghiệp sở hữu nguồn nhân lực này) cần tích lũy kiến thức chuyên sâu, kỹ năng thực hành thuần thục và phẩm chất đạo đức nghề nghiệp.

Bằng cấp – chứng chỉ chuyên môn

• ACCA (Chứng chỉ Kế toán công chứng Anh Quốc) – dành cho các chuyên gia kế toán, kiểm toán quốc tế.
• CFA (Chuyên gia phân tích đầu tư tài chính quốc tế) – tiêu chuẩn vàng trong phân tích đầu tư và thị trường vốn.
• CPA (Chứng chỉ hành nghề kế toán – kiểm toán) – yêu cầu bắt buộc cho kiểm toán viên và kế toán viên chuyên nghiệp.
• CAIA (Chuyên gia phân tích đầu tư thay thế) – tập trung cho lĩnh vực đầu tư phi truyền thống.

Mẹo nhỏ cho nhà quản lý nhân sự: Tích cực khuyến khích nhân viên tham gia các kỳ thi chứng chỉ quốc tế, hỗ trợ chi phí đào tạo sẽ tăng hiệu quả vận hành và khẳng định tính chuyên nghiệp trong mắt đối tác quốc tế.

Kỹ năng và phẩm chất không thể thiếu

• Sử dụng thành thạo Microsoft Office, đặc biệt là Excel, công thức nhanh (ví dụ: =SUMIFS(), =VLOOKUP()), biết PivotTable và VBA sẽ là lợi thế lớn.
• Kỹ năng giao tiếp, báo cáo, giải quyết vấn đề và lãnh đạo nhóm.
• Khả năng thích nghi với môi trường thay đổi nhanh chóng.
• Chịu được áp lực và tuân thủ đạo đức nghề nghiệp, luôn trung thực và minh bạch.

“Sự trung thực là nguyên tắc vàng trong tài chính – thiếu nó, mọi con số đều trở nên vô nghĩa.” —Chuyên gia tư vấn tài chính tại ConsultX

Tìm hiểu 10 vị trí trọng yếu trong ngành tài chính – ngân hàng

Dưới đây là tổng hợp 10 vai trò, vị trí chủ chốt không thể thiếu trong bất kỳ tổ chức tài chính, doanh nghiệp vừa và nhỏ hoặc doanh nghiệp FDI tại Việt Nam.

1. Giao dịch viên ngân hàng

• Là cầu nối giữa khách hàng và ngân hàng; trực tiếp tiếp nhận, xử lý các giao dịch như rút/gửi tiền, mở tài khoản, tư vấn dịch vụ tài chính cá nhân.
• Phù hợp với các bạn trẻ yêu thích môi trường chuyên nghiệp, giao tiếp rộng.
• Kỹ năng cần rèn luyện: quản lý tiền mặt, giao tiếp khéo léo, xử lý tình huống.

Mẹo: Doanh nghiệp mới hoặc hộ kinh doanh cá thể nên tận dụng ưu đãi từ các ngân hàng qua giao dịch viên để mở tài khoản doanh nghiệp, tận hưởng các gói tài chính ưu đãi.

2. Chuyên viên phân tích tài chính

• Phụ trách phân tích dữ liệu tài chính, đánh giá dòng tiền, lợi nhuận, chi phí, rủi ro và lập báo cáo chuyên sâu.
• Hỗ trợ lãnh đạo ra quyết định mua bán, đầu tư, lựa chọn kênh vận hành hiệu quả.
• Đặc biệt quan trọng với doanh nghiệp FDI khi cần đánh giá các phương án đầu tư hoặc giải pháp mở rộng kinh doanh tại Việt Nam.

“Đối với SME và FDI, phân tích tài chính không chỉ là dự báo mà còn là kim chỉ nam dẫn dắt hoạt động kinh doanh an toàn, hợp pháp.”

3. Chuyên viên môi giới chứng khoán

• Tư vấn các thương vụ đầu tư, hỗ trợ quản lý danh mục cổ phiếu, trái phiếu trên sàn giao dịch.
• Xây dựng mạng lưới quan hệ, theo dõi biến động thị trường để đưa ra đề xuất hợp lý cho từng khách hàng.
• Luôn chủ động cập nhật xu hướng thị trường trong nước và quốc tế.

4. Chuyên viên thẩm định giá trị

• Đánh giá giá trị tài sản (tài sản cố định, bất động sản, chứng khoán, dự án,…).
• Định giá, kiểm định tài sản thế chấp hoặc hợp đồng vay vốn.
• Rất quan trọng với các doanh nghiệp chuẩn bị mở rộng hoạt động, gọi vốn, M&A.
• Yêu cầu khắt khe về kinh nghiệm, khả năng nhận diện và kiểm soát rủi ro.

Mẹo nhỏ: Hãy phối hợp chặt chẽ giữa bộ phận kế toán, kiểm toán và thẩm định giá trị để xây dựng cơ chế bảo hiểm rủi ro toàn diện cho doanh nghiệp.

5. Quản lý tài chính

• Theo dõi nguồn vốn, xây dựng kế hoạch tài chính tổng thể và đề xuất chiến lược huy động, sử dụng vốn hiệu quả.
• Lập báo cáo thực trạng và đánh giá định kỳ để điều chỉnh mục tiêu tài chính phù hợp chiến lược phát triển của doanh nghiệp.
• Đặc biệt, quản lý tài chính là người giữ vai trò quan trọng nhất trong khâu dự báo rủi ro và bảo toàn tài sản doanh nghiệp.

“Nắm chắc hệ thống dữ liệu tài chính là chìa khóa giúp doanh nghiệp vừa và nhỏ chống chọi được biến động thị trường, tận dụng tối đa nguồn lực sẵn có.”

6. Kế toán – linh hồn của doanh nghiệp

• Quản lý sổ sách, chứng từ, lập báo cáo tài chính theo quy định pháp luật.
• Kiểm tra, đối chiếu số liệu sản xuất, thu – chi, quản lý công nợ, phối hợp với thuế để đảm bảo tuân thủ.
• Xử lý các khoản mục nhập – xuất hàng hóa, hoàn thiện bảng cân đối kế toán chuẩn xác.
• Doanh nghiệp nhỏ, vừa hoặc FDI đều cần bộ phận kế toán vận hành hiệu quả để tránh các rủi ro về thuế và pháp lý.

Bí quyết: Sử dụng phần mềm kế toán hiện đại, tận dụng các gói hỗ trợ chuyển đổi số của nhà nước sẽ giúp tối ưu hóa chi phí nhân sự và giảm thiểu rủi ro số liệu.

7. Kiểm toán – bảo chứng cho sự minh bạch

• Kiểm tra, đánh giá các hoạt động tài chính, xác thực báo cáo tuân thủ quy định hiện hành.
• Thiết kế quy trình kiểm soát nội bộ, phòng ngừa sai phạm, phát hiện điểm yếu tiềm ẩn trong công tác kế toán, thuế.
• Bên thứ ba độc lập thường được doanh nghiệp, đặc biệt là FDI, lựa chọn thuê để gia tăng uy tín và minh bạch với cổ đông.

“Kiểm toán không chỉ tìm ra sai sót, mà còn giúp doanh nghiệp phòng tránh rủi ro, nâng tầm thương hiệu với đối tác và cơ quan chức năng.”

Mẹo: SMEs nên thực hiện kiểm toán nội bộ định kỳ từ 1-2 lần/năm để chủ động kiểm soát rủi ro, duy trì uy tín với ngân hàng và cơ quan thuế.

8. Chuyên viên chăm sóc khách hàng

• Xây dựng, duy trì và nâng cao mối quan hệ khách hàng thông qua việc tiếp nhận thắc mắc, xử lý yêu cầu, tiếp thị các sản phẩm dịch vụ tài chính phù hợp.
• Tập trung vào cải thiện trải nghiệm khách hàng, thường xuyên nhận phản hồi để nâng cấp quy trình dịch vụ doanh nghiệp.
• Vai trò đặc biệt quan trọng trong các ngân hàng thương mại, công ty dịch vụ tài chính, bảo hiểm.

Bí quyết: Đào tạo kỹ năng mềm cho nhân viên chăm sóc khách hàng giúp nâng cao trải nghiệm, từ đó góp phần gia tăng giá trị thương hiệu.

9. Tư vấn tài chính cá nhân – hộ kinh doanh

• Đánh giá và xây dựng kế hoạch phân bổ tài sản cá nhân hoặc hộ kinh doanh.
• Đưa ra giải pháp tối ưu hóa dòng tiền, lựa chọn công cụ đầu tư – bảo hiểm, thủ tục thuế hợp lý.
• Rất hữu ích với hộ kinh doanh cá thể hoặc doanh nghiệp nhỏ mới khởi nghiệp cần quản lý chi tiêu cá nhân và doanh nghiệp một cách tách bạch.

“Hãy nhìn nhận tư vấn tài chính cá nhân như một dịch vụ mang lại giá trị thực tế, đảm bảo tính chủ động về tài chính trước mọi biến động của thị trường.”

10. Thu mua – tối ưu hóa chuỗi cung ứng

• Phân tích, đề xuất và thực hiện các kế hoạch mua sắm hàng hóa, dịch vụ cho doanh nghiệp.
• Giám sát nhà cung cấp, giải quyết vấn đề phát sinh, kiểm tra chất lượng sản phẩm, đảm bảo tiến độ sản xuất, cung ứng.
• Quản lý giá mua – giá bán, giúp doanh nghiệp tối ưu hóa lợi nhuận, tăng tính cạnh tranh.

Mẹo ứng dụng nhanh: Với doanh nghiệp vừa và nhỏ, sử dụng phần mềm quản lý thu mua (Procurement management system) sẽ giúp tiết kiệm thời gian, giảm thất thoát và tăng hiệu quả chuỗi cung ứng.

So sánh cơ hội phát triển và mức thu nhập từng vị trí trong ngành tài chính

Các doanh nghiệp hiện nay có xu hướng tuyển dụng và phát triển đội ngũ nhân sự tài chính đa dạng với mức thu nhập hấp dẫn hơn so với mặt bằng chung của thị trường lao động.

• Nhân viên mới ra trường: 8 – 12 triệu đồng/tháng, tùy vào vị trí, kỹ năng và khu vực làm việc.
• Chuyên viên từ 2-3 năm kinh nghiệm: 12 – 25 triệu/tháng, đặc biệt tăng mạnh khi sở hữu chứng chỉ quốc tế (CPA, ACCA, CFA…)
• Quản lý/giám đốc tài chính/kiểm toán: 25 – 60 triệu/tháng, hoặc cao hơn với các doanh nghiệp lớn, FDI.

Tuy nhiên, mức lương luôn đi cùng áp lực công việc, yêu cầu cập nhật liên tục các quy định mới về thuế, kiểm toán cũng như rèn luyện thêm kỹ năng lãnh đạo, đổi mới số liệu.

“Mức lương chỉ thực sự hấp dẫn và ổn định khi bạn có nền tảng kiến thức vững chắc và khả năng thích nghi với các thay đổi về luật pháp, công nghệ và xu hướng thị trường.”

Đâu là nơi làm việc lý tưởng cho các vị trí ngành tài chính – ngân hàng?

Tùy theo năng lực, sở thích và định hướng cá nhân, bạn có thể lựa chọn phát triển sự nghiệp trong các môi trường khác nhau:

• Ngân hàng đầu tư: Phù hợp với các vị trí phân tích đầu tư, môi giới chứng khoán. Thường xuyên làm việc với số liệu, dự án M&A, thị trường vốn.
• Ngân hàng thương mại: Nơi lý tưởng cho các bạn yêu thích giao dịch, chăm sóc khách hàng, chuyên viên cho vay, giao dịch viên.
• Quỹ đầu tư – công ty quản lý tài sản: Tập trung vào quản lý danh mục đầu tư cho cá nhân, doanh nghiệp, tổ chức.
• Bộ phận tài chính tại các doanh nghiệp lớn: Là trung tâm kiểm soát tài chính nội bộ, xây dựng chiến lược tổng thể về phân bổ vốn, hợp tác đầu tư hoặc phát triển dự án mới.
• Các công ty bảo hiểm: Đóng vai trò tư vấn và đầu tư, phòng ngừa rủi ro bảo hiểm, kiểm toán tài chính quỹ.

Bí quyết: Với doanh nghiệp vừa và nhỏ hoặc hộ kinh doanh, nên xây dựng phòng tài chính – kế toán vững mạnh, đồng thời hợp tác với các công ty kiểm toán độc lập để nâng cao độ minh bạch, uy tín với đối tác và cơ quan chức năng.

Câu hỏi thường gặp dành cho doanh nghiệp và ứng viên ngành tài chính

1. Học ngành tài chính – kế toán ở đâu uy tín?

• Các trường đại học lớn phía Bắc như: Học viện Ngân hàng, Học viện Tài chính, ĐH Ngoại thương HN, ĐH Kinh tế quốc dân.
• Phía Nam gồm: ĐH Kinh tế TP.HCM, ĐH Tài chính – Marketing, ĐH Ngân hàng TP.HCM, ĐH Ngoại thương TP.HCM.
• Mẹo: Không chỉ nên chọn trường, mà hãy chủ động kết nối với các hiệp hội nghề nghiệp (VACPA, ACCA, Sở GDCK…) để có thêm cơ hội thực tập, networking và cập nhật thông tin mới.

2. Sinh viên hoặc người chuyển ngành tài chính có cơ hội gì?

• Hoàn toàn có thể ứng tuyển cho các vị trí: giao dịch viên ngân hàng, phân tích tài chính, môi giới đầu tư, tư vấn viên tài chính, kế toán – kiểm toán, thu mua, thẩm định giá,…
• Doanh nghiệp và cả các tổ chức cá nhân ngày càng ưu tiên ứng viên chủ động rèn luyện kỹ năng số, tư duy chiến lược và cập nhật các quy định pháp lý mới nhất.

“Thành công trong ngành tài chính – ngân hàng không chỉ phụ thuộc vào chuyên môn mà còn phụ thuộc vào khả năng thích nghi, chủ động cập nhật công nghệ và tinh thần học hỏi không ngừng.”

Cập nhật & Tư vấn: Đồng hành cùng doanh nghiệp Việt trên hành trình phát triển

Thế giới tài chính luôn biến động, đòi hỏi mỗi cá nhân, mỗi doanh nghiệp không ngừng cập nhật kiến thức, kỹ năng và tư duy quản trị mới. Nếu bạn đang là chủ doanh nghiệp vừa và nhỏ, FDI hoặc hộ kinh doanh cá thể, hãy chủ động tận dụng các nguồn tư vấn, giải pháp công nghệ và tham khảo kinh nghiệm từ các chuyên gia giàu thực tiễn để vững bước trước mọi thử thách.

Một cách hữu ích là bạn nên thường xuyên theo dõi các thông tin mới nhất, cập nhật văn bản pháp luật, quy định tài chính và những tư vấn giá trị từ các nguồn tin cậy. Trong đó, ConsultX là lựa chọn được nhiều doanh nghiệp tin tưởng để tiếp cận nhanh chóng các phân tích thị trường, thông tư thuế, xu hướng số hóa và kinh nghiệm ứng dụng thực tế. Bạn có thể theo dõi các chia sẻ hữu ích tại website Công ty tư vấn ConsultX và Facebook ConsultX để cập nhật thông tin mới nhất mỗi ngày.

Hành trang thành công cho doanh nghiệp trên chặng đường đổi mới số

Bất kỳ doanh nghiệp nào, dù lớn hay nhỏ, trong nước hay nước ngoài, khởi nghiệp truyền thống hay sáng tạo công nghệ, đều cần đầu tư nghiêm túc vào quản lý tài chính và tuân thủ quy định pháp luật. Đây là nền tảng quan trọng để gây dựng niềm tin với đối tác, khách hàng và mở rộng cơ hội phát triển bền vững.

“Dù khó khăn đến đâu, chỉ cần bạn chủ động cập nhật kiến thức và tuân thủ chuẩn mực, thành quả và sự vững bền sẽ đến sớm với doanh nghiệp bạn.”

Tôi tin rằng, mỗi bước đi nhỏ, mỗi sự chuẩn bị kỹ càng về nhân sự tài chính, kế toán và tuân thủ thuế đều là viên gạch xây lên ngôi nhà vững chắc cho mỗi doanh nghiệp Việt. Đừng ngần ngại tìm hiểu sâu hơn, học hỏi từ thực tiễn và đầu tư vào đội ngũ tài chính – đó là khoản đầu tư thông minh nhất cho hiện tại và tương lai!

Nguồn tham khảo

• CareerViet.vn – Báo cáo thị trường việc làm ngành tài chính – ngân hàng
• Bộ Tài chính Việt Nam – Văn bản pháp luật liên quan kế toán, thuế năm 2024
• Hiệp hội kế toán, kiểm toán Việt Nam (VACPA), Hiệp hội CFA Việt Nam
• Các diễn đàn doanh nghiệp FDI – SME tại Việt Nam