Quản trị tài chính kế toán giúp doanh nghiệp tăng trưởng bền vững

Kinh doanh tại Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hóa, cạnh tranh ngày càng gay gắt và chính sách pháp lý không ngừng thay đổi luôn đặt ra cho các doanh nghiệp – đặc biệt là doanh nghiệp FDI, doanh nghiệp vừa và nhỏ hay hộ kinh doanh cá thể – nhiều thách thức nhưng cũng mở ra vô số cơ hội mới mẻ. Sự thành công không chỉ đến từ sự nhạy bén trong kinh doanh, mà còn nằm ở việc tuân thủ minh bạch, quản trị rủi ro, phát triển bền vững và tạo dựng niềm tin cho thị trường cũng như mọi bên liên quan. Nếu bạn từng trăn trở làm sao để xây dựng một nền tảng quản lý tài chính – kế toán vững chắc và chủ động thích ứng với các xu hướng mới thì bài viết này hoàn toàn dành cho bạn. Ở đây, tôi chia sẻ những quan sát, kinh nghiệm, giải pháp thực tế, cùng bí quyết giúp doanh nghiệp tăng trưởng bền vững trong “cuộc chơi dài hạn” mang tên quản trị tài chính và đảm bảo tuân thủ.

Làm thế nào để doanh nghiệp tạo dựng niềm tin trên thị trường bằng chất lượng và tính minh bạch thông tin?

Bất kỳ doanh nghiệp nào, từ FDI, tư nhân lớn đến hộ kinh doanh, đều phải đối mặt với câu hỏi: Làm sao thị trường tin tưởng vào số liệu của mình? Đây là điều đặc biệt quan trọng trong quá trình gọi vốn, IPO, hợp tác đối tác hoặc tìm kiếm sự hỗ trợ từ nhà nước, ngân hàng.

“Chất lượng thông tin tài chính, mức độ tuân thủ, tính minh bạch là nền tảng tạo nên niềm tin cho các bên liên quan: khách hàng, nhà đầu tư, ngân hàng, tổ chức quản lý, đối tác…”

Minh bạch và chuẩn hóa thông tin tài chính: Đòn bẩy quan trọng cho doanh nghiệp

• Kiểm toán và bảo đảm số liệu chuẩn xác: Đối với FDI và doanh nghiệp tư nhân lớn, báo cáo kiểm toán là “hộ chiếu” để bước ra thị trường vốn hoặc gọi vốn quốc tế. Nhưng ngay cả doanh nghiệp nhỏ hay hộ kinh doanh, việc lập sổ sách đầy đủ, rõ ràng cũng giúp phòng tránh rủi ro về thuế, giải trình chi phí hợp lý.
• Thực hiện các chuẩn mực quốc tế: Chuẩn mực kế toán quốc tế (IFRS) ngày càng áp dụng rộng rãi không chỉ giúp doanh nghiệp Việt hòa nhập với dòng vốn toàn cầu mà còn là phương tiện thể hiện cam kết minh bạch.
• Cập nhật chính sách thuế: Học cách nắm bắt thay đổi luật thuế, tuân thủ tốt giúp doanh nghiệp tránh bị phạt, giảm thiểu thanh tra.

Mẹo nhỏ thực tiễn: Xây dựng quy trình kiểm tra chéo nội bộ, định kỳ rà soát sổ sách kế toán, đối chiếu công nợ với bên thứ ba — đây là giải pháp tiết kiệm, dễ áp dụng cho cả doanh nghiệp nhỏ.

Chuyển hóa rủi ro thành cơ hội: Đừng chỉ nghĩ kiểm toán là “thủ tục”

Kiểm toán, kiểm soát nội bộ hay tư vấn tài chính không chỉ “tuân thủ cho có”, mà còn tăng sức cạnh tranh cho từng doanh nghiệp. Đó là quá trình nhận diện những rủi ro tiềm ẩn từ sớm, giúp nhà quản lý đưa ra quyết định sáng suốt.

Kiểm toán, tư vấn tài chính và quản trị rủi ro tích hợp “tam giác vàng” cho tăng trưởng lành mạnh

• Cảnh báo sớm các sai phạm tiềm ẩn: Những sai sót nhỏ khi bị cộng dồn có thể trở thành vấn đề lớn gây thất thoát… Nhờ kiểm toán định kỳ, doanh nghiệp phát hiện sớm các “khoảng trống” trong quy trình, từ đó điều chỉnh kịp thời.
• Đánh giá hiệu quả tài chính: Hệ thống tư vấn tài chính, quản lý ngân sách và lập kế hoạch dòng tiền giúp doanh nghiệp chủ động hơn khi đối diện “cú sốc” thị trường hoặc thay đổi chính sách vĩ mô.
• Tư duy phát triển bền vững (ESG, bền vững môi trường-xã hội-quản trị): Đây là xu hướng chiếm vị trí ngày càng quan trọng, nhất là với nhà đầu tư quốc tế.

Bí quyết ứng dụng thực tiễn: Ngay cả các hộ kinh doanh hay doanh nghiệp mới, hãy cố gắng tạo hồ sơ lưu trữ theo từng nghiệp vụ, tự phân tích báo cáo tài chính định kỳ – dù là những báo cáo đơn giản.

“Kiểm toán không phải là gánh nặng – mà là chìa khóa giúp doanh nghiệp chủ động nhận diện, thích ứng linh hoạt trước các rủi ro đang thay đổi từng ngày.”

Dẫn dắt sự phát triển bền vững trong mọi quy mô doanh nghiệp

Một xu hướng mới trên thế giới và cũng bắt đầu ở Việt Nam: Các nhà đầu tư, khách hàng ngày càng quan tâm: Doanh nghiệp bạn không chỉ làm ăn lãi hay lỗ, mà còn phát triển ra sao về môi trường, xã hội và quản trị (ESG)?

Tích hợp yếu tố bền vững vào chiến lược tài chính – kế toán

• Tuân thủ các yêu cầu mới về ESG và phát triển bền vững: Nhiều doanh nghiệp đã chuyển sang lập báo cáo phi tài chính, tích hợp chỉ tiêu “Phát triển bền vững” cùng báo cáo tài chính thường niên để nâng cao giá trị thương hiệu và tạo ưu thế khi tiếp cận vốn đầu tư.
• Tối ưu công tác kế toán, minh bạch các khoản chi phí xử lý chất thải, tái chế, bảo vệ môi trường: Những khoản này không chỉ là chi cho xong nghĩa vụ mà có thể làm tăng uy tín, mở rộng cơ hội hợp tác kinh doanh.

Gợi ý từ trải nghiệm thị trường: Khi lập kế hoạch đầu tư/chuyển đổi dây chuyền sản xuất “xanh”, hãy tư vấn với chuyên gia tài chính – kế toán để tận dụng các khoản ưu đãi thuế, giảm chi phí nhờ tối ưu “chi tiêu ESG”.

Sự bền vững không còn là khẩu hiệu, mà là yếu tố quyết định giúp doanh nghiệp bước xa hơn trong chuỗi cung ứng toàn cầu – thậm chí là điều kiện tiên quyết để xuất khẩu, hợp tác dài hạn.

Thích ứng linh hoạt với thay đổi, minh bạch và kết nối – yếu tố sống còn của doanh nghiệp hiện đại

Bối cảnh chính sách thay đổi (chính sách thuế, kế toán, xuất nhập khẩu, bảo hiểm xã hội…) đòi hỏi doanh nghiệp phải thường xuyên cập nhật và linh hoạt điều chỉnh quy trình vận hành, quản lý rủi ro lẫn chiến lược kinh doanh.

Hành động ra sao để không “lạc nhịp”?

• Xây dựng đội ngũ kế toán, kiểm toán “đa năng”: Đội ngũ này ngoài chuyên môn về ghi sổ kế toán, còn cần hiểu biết rộng về pháp luật, thuế, quản trị dòng tiền và các xu hướng mới.
• Thường xuyên đào tạo nội bộ, cập nhật chính sách mới: Hàng năm, nên tổ chức tối thiểu 1–2 buổi cập nhật các quy định pháp lý, luật thuế và các rủi ro kế toán tiềm ẩn.
• Kết nối với chuyên gia, dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp: Với những nội dung chuyên sâu, nên chọn đơn vị tư vấn độc lập uy tín hoặc chủ động tham khảo các chuyên đề, diễn đàn tài chính – kế toán lớn.

Mẹo nhỏ: Có thể lập một thư mục điện tử đơn giản để lưu toàn bộ công văn cập nhật mới, tài liệu tham khảo từng quý để tiện theo dõi – ngay cả các doanh nghiệp nhỏ hay hộ kinh doanh cũng nên có “sổ nhật ký chính sách”.

Đối với doanh nghiệp FDI – Kiểm toán và các quy định đặc thù cần lưu ý

Doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài (FDI) tại Việt Nam là nhóm đặc biệt phải tuân thủ vừa quy định trong nước vừa những tiêu chuẩn của tập đoàn mẹ hoặc đối tác toàn cầu.

• Đáp ứng yêu cầu kiểm toán quốc tế (IFRS): Nhiều tập đoàn yêu cầu chuẩn hóa số liệu theo chuẩn IFRS hoặc đồng thời làm song song với báo cáo VAS. Điều này không đơn giản, đòi hỏi đội ngũ kế toán phải hiểu sâu cả hai hệ thống chuẩn mực.
• Báo cáo giao dịch liên kết, chuyển giá: Đây là lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro lớn về thuế; bị truy thu hoặc phạt do lỗi nhỏ về hồ sơ, lập chứng từ. Cần lập bộ hồ sơ chuyển giá chỉn chu, cập nhật theo từng đợt thanh tra mới.
• Quản trị hệ thống chuỗi cung ứng, nguồn gốc vốn, dòng tiền đa quốc gia: Thường xuyên đối chiếu, kiểm tra công nợ, giao dịch liên ngân hàng, hồ sơ đầu tư ra nước ngoài, bảo đảm mọi chứng từ hợp lệ.

Kinh nghiệm thực tế: Các doanh nghiệp FDI nên chủ động tư vấn định kỳ với chuyên gia chuyển giá và kiểm toán quốc tế để tránh bị động khi có thanh kiểm tra nhà nước hoặc thay đổi chính sách đột biến.

“Với doanh nghiệp FDI, minh bạch, tuân thủ quốc tế và chủ động phòng rủi ro là ba yếu tố then chốt để nâng tầm vị thế trên thị trường toàn cầu.”

Thấu hiểu đặc thù doanh nghiệp vừa, nhỏ và hộ kinh doanh trong công tác kế toán, thuế

Nhiều chủ doanh nghiệp vừa và nhỏ hoặc hộ kinh doanh cá thể thường xem nhẹ vai trò kế toán, cho rằng chỉ khi lớn mới cần bài bản. Thực tế, nếu bạn xây dựng nền tảng “vững ngay từ đầu”, doanh nghiệp có thể tăng trưởng thuận lợi, ít “vấp ngã” pháp lý hoặc thuế về sau.

Các giải pháp thực tế dễ ứng dụng cho doanh nghiệp vừa và nhỏ

• Dùng phần mềm kế toán chuẩn hóa: Hiện nay, có nhiều phần mềm kế toán online vừa túi tiền, dễ sử dụng, giúp tự động kiểm tra số liệu và cảnh báo sai sót về hóa đơn, chứng từ.
• Phân công rõ ràng và kiểm tra chéo nội bộ: Ngay cả công ty 5–10 người cũng nên phân công kiểm soát: người lập chứng từ – người phê duyệt chi, nhằm hạn chế gian lận nội bộ.
• Chủ động khai báo, quyết toán thuế đúng hạn: Đối với hộ kinh doanh cá thể, nên đề phòng việc khai sai doanh thu thực tế – bởi mức xử phạt hiện nay ngày càng nghiêm, truy thu có thể ảnh hưởng cả tài sản cá nhân.
• Lưu trữ hóa đơn điện tử và chứng từ hợp lệ: Lưu file bản mềm, photo và bản gốc theo từng kỳ, sẽ thuận tiện xử lý khi có thanh tra hoặc mất mát giấy tờ.

// Quản lý hóa đơn chứng từ nhanh gọn:Tập hợp hóa đơn mỗi tháng thành 1 file, đặt tên “Tháng-năm”, kèm bảng kê khai, lưu trên cloud. Khi cần chỉ mất 1-2 phút tra cứu!

Tư vấn & cập nhật xu hướng: Chủ động, sáng tạo để hội nhập và phát triển

Dữ liệu lớn (big data), phân tích đa chiều, AI, tích hợp công nghệ vào công tác tài chính – kế toán là xu hướng không thể đảo ngược. Ngay cả hộ kinh doanh hay doanh nghiệp nhỏ cũng nên “vào cuộc” – tối thiểu bằng cách ứng dụng các phần mềm miễn phí, cập nhật số liệu tự động, tiết kiệm nhân sự.

• Kết nối cộng đồng tài chính – kế toán: Tham gia hội thảo online, nhóm Facebook/Zalo chuyên ngành giúp bạn luôn cập nhật chia sẻ mới nhất, “bắt trend” nhanh.
• Trau dồi kỹ năng, đầu tư cho đào tạo: Đừng chỉ dựa vào “nghe người quen” – hãy dành thời gian học hỏi chính sách mới, mời chuyên gia về tư vấn hoặc trao đổi kinh nghiệm thực chiến.
• Tinh thần chủ động, sáng tạo: Những doanh nghiệp biết chủ động đánh giá rủi ro, dự báo dòng tiền, thực hiện ngân sách linh hoạt thường vững vàng vượt qua thời kỳ khó khăn hoặc biến động chính sách.

“Thành công trong môi trường kinh doanh hiện đại không chỉ đến từ sản phẩm tốt, mà cần chuẩn hóa, chủ động và tinh thần sáng tạo trong quản trị tài chính – kế toán – thuế.”

Đồng hành cùng chuyên gia, dịch vụ tư vấn để doanh nghiệp “vững vàng vượt sóng lớn”

Không phải doanh nghiệp nào cũng có sẵn đội ngũ am hiểu sâu về kiểm toán, thuế, quản trị rủi ro. Khi gặp vấn đề phức tạp hoặc chuẩn bị gọi vốn, IPO, mua bán sáp nhập… bạn nên chủ động hợp tác hoặc tham khảo tư vấn từ các chuyên gia dày dạn kinh nghiệm trong lĩnh vực tài chính & kế toán.

Việc tìm đến dịch vụ tư vấn như ConsultX giúp doanh nghiệp tiếp cận các giải pháp mới nhất về kiểm toán, tuân thủ thuế, chuyển giá, chuyển đổi số… và cập nhật các quy định pháp lý kịp thời. Do đó, bạn sẽ luôn chủ động, phòng tránh rủi ro không đáng có, tăng cường năng lực nội tại và từng bước phát triển bền vững giữa thị trường nhiều biến động.

Bạn có thể tham khảo thêm các thông tin tư vấn, cập nhật quy định pháp luật và bí quyết vận hành doanh nghiệp hiện đại tại website Công ty tư vấn ConsultX hoặc theo dõi Facebook ConsultX để không bỏ lỡ những kiến thức thực tiễn và xu hướng mới nhất.

Sức mạnh của sự chủ động: Nhắn gửi đến cộng đồng doanh nghiệp và hộ kinh doanh

Mỗi doanh nghiệp, cá nhân kinh doanh chính là “tế bào” tạo nên sự phát triển lành mạnh, bền vững cho nền kinh tế. Việc chủ động kiểm soát nội bộ, tuân thủ luật pháp, ứng dụng công nghệ, kết nối chuyên gia hay đơn giản là học hỏi lẫn nhau luôn là yếu tố quyết định sự bứt phá. Hãy mạnh dạn đầu tư cho bộ máy kế toán – tài chính ngay hôm nay, dù quy mô nhỏ hay lớn, bạn đều có thể làm tốt hơn từng ngày!

Thời đại số hóa và hội nhập quốc tế không chờ đợi ai – doanh nghiệp nào biết tận dụng các công cụ, cập nhật chính sách kịp thời, chủ động phòng ngừa rủi ro, chính là doanh nghiệp sẽ đi xa và đi nhanh hơn rất nhiều.

Chúc bạn và doanh nghiệp “vững vàng vượt sóng lớn”, phát triển bền vững bằng nền tảng minh bạch, chủ động và sáng tạo trong mọi hoạt động tài chính – kế toán – thuế!

Nguồn tham khảo:

• Luật kế toán 2015 và các văn bản hướng dẫn
• Chuẩn mực kế toán Việt Nam (VAS) và quốc tế (IFRS)
• Thông tư, nghị định của Bộ Tài chính về Thuế, Chuyển giá, Báo cáo tài chính
• Các báo cáo chuyên sâu của Hội Kiểm toán viên hành nghề Việt Nam (VACPA)
• Website các dịch vụ tư vấn tài chính, kế toán, thuế uy tín