Chuyển đổi số chính phủ ảnh hưởng thế nào đến doanh nghiệp tài chính Việt Nam

Tưởng tượng một ngày không xa, khi chỉ cần vài cú nhấp chuột, doanh nghiệp của bạn có thể thực hiện hầu hết các thủ tục hành chính, báo cáo tài chính hoặc kê khai thuế với cơ quan nhà nước an toàn, minh bạch và cực kỳ nhanh gọn. Đó không còn là viễn cảnh xa vời: Chuyển đổi số quốc gia hiện nay đang thay đổi sâu sắc cách các cơ quan quản lý và cộng đồng doanh nghiệp – đặc biệt là doanh nghiệp FDI, doanh nghiệp vừa và nhỏ, đến hộ kinh doanh cá thể – tương tác với nhau, giảm thiểu rào cản, tiết kiệm chi phí và thời gian quý báu. Vậy, động lực và lộ trình nào thúc đẩy Việt Nam chuyển dịch mạnh mẽ sang mô hình “Chính phủ số”? Điều này sẽ tác động ra sao đến hành trình kinh doanh của bạn?

Ý nghĩa của Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số

Ngày 15/6/2021, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 942/QĐ-TTg, phê duyệt Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số giai đoạn 2021-2025, định hướng đến năm 2030. Đây là bước ngoặt mạnh mẽ, thể hiện quyết tâm chuyển đổi từ bộ máy quản lý hành chính truyền thống, sang mô hình điều hành số hóa hiện đại, minh bạch và chủ động.

Tại sao đây là một cột mốc quan trọng?

• Tăng tốc chuyển đổi số toàn diện trong bộ máy quản lý nhà nước
• Nâng cao hiệu quả phục vụ người dân, doanh nghiệp, giảm thủ tục, thúc đẩy sáng tạo
• Thúc đẩy kinh tế số, góp phần vào mục tiêu tăng trưởng GDP toàn diện và bền vững

“Chính phủ điện tử và hướng tới Chính phủ số không chỉ phục vụ tốt hơn mà còn tạo môi trường thuận lợi cho doanh nghiệp mọi quy mô phát triển dựa trên nền tảng dữ liệu, công nghệ hiện đại và tinh thần đổi mới không ngừng.”

Chiến lược phát triển Chính phủ điện tử hướng tới Chính phủ số: Lộ trình & Mục tiêu lớn

Quyết định số 942/QĐ-TTg không chỉ dừng lại ở việc “số hóa” hệ thống thủ tục hành chính. Chiến lược này hướng toàn bộ nền công vụ của Việt Nam sang trạng thái hoạt động thông minh, kết nối, chủ động và minh bạch hơn bao giờ hết.

Mục tiêu cụ thể đến năm 2025:

• Xây dựng nền tảng Chính phủ số hiện đại, an toàn, có khả năng tích hợp – chia sẻ dữ liệu trên diện rộng
• 90-100% dịch vụ công trực tuyến mức độ 4 được cung cấp đầy đủ trên nhiều thiết bị, dễ dàng sử dụng
• Hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia được hoàn thiện, giúp các cơ quan nhà nước liên thông, phối hợp xử lý nhanh chóng các vấn đề liên quan đến doanh nghiệp và người dân
• Đảm bảo an ninh, bảo mật thông tin doanh nghiệp, cá nhân; nâng cao nhận thức, kỹ năng số toàn dân
• Ứng dụng các công nghệ tiên tiến như trí tuệ nhân tạo (AI), blockchain, dữ liệu lớn (Big Data), thúc đẩy dịch vụ công thông minh

Định hướng đến năm 2030:

• Xây dựng Chính phủ số: hoạt động dựa trên dữ liệu, lấy người dân & doanh nghiệp làm trung tâm
• Toàn bộ các quy trình ra quyết định, điều hành, phục vụ cộng đồng doanh nghiệp được số hóa và tối ưu hóa
• Tương tác Nhà nước – Doanh nghiệp trở nên linh hoạt, minh bạch, “phi giấy tờ”, tiết kiệm thời gian tối đa
• Thúc đẩy mạnh mẽ môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, hội nhập quốc tế sâu rộng

Một trong những ưu tiên hàng đầu là hoàn thiện các cơ sở dữ liệu quốc gia, kết nối liên thông giữa các cơ quan chức năng, loại trừ cơ chế “xin-cho”, tạo niềm tin mạnh mẽ hơn cho các đầu tư trong nước và nước ngoài.

Chính phủ số tác động như thế nào tới doanh nghiệp FDI, SME và hộ kinh doanh cá thể?

Thực tiễn hơn bao giờ hết, doanh nghiệp chính là nhóm khách hàng lớn nhất, hưởng lợi mạnh mẽ từ chiến lược phát triển Chính phủ số. Với nhiều năm kinh nghiệm trong lĩnh vực tài chính, kế toán và thuế, tôi nhận thấy tác động từng ngày của tiến trình này đối với hoạt động sản xuất – kinh doanh:

Áp lực giảm tải thủ tục, gia tăng tiện ích

• Nộp thuế điện tử, khai báo hồ sơ trực tuyến: Giảm đáng kể thời gian, tiết kiệm chi phí đi lại, loại bỏ thủ tục “cầm tay chỉ việc”.
• Tiếp cận dịch vụ công minh bạch: Tránh lặp lại cung cấp thông tin, đồng nhất dữ liệu, giảm thiểu sai sót, tăng hiệu quả quản lý nội bộ.
• Phản hồi chủ động từ cơ quan chức năng: Doanh nghiệp được cảnh báo sớm về các thay đổi chính sách, nghĩa vụ thuế, hay nghĩa vụ báo cáo định kỳ.
• Hỗ trợ khởi nghiệp, đầu tư mới: Thủ tục thành lập, đăng ký thay đổi thông tin, tạm ngừng/quay trở lại hoạt động… đều được đơn giản hóa.

Mẹo nhỏ cho các doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh cá thể:

• Luôn lưu trữ hồ sơ điện tử định kỳ, đồng thời sao lưu dữ liệu nội bộ nhờ các dịch vụ đám mây uy tín
• Sử dụng một địa chỉ email cố định cho mọi giao dịch Nhà nước để thuận tiện tra cứu
• Định kỳ truy cập cổng dịch vụ công quốc gia để cập nhật các thủ tục mới, tránh bị phạt do quy định thay đổi bất ngờ

Tip: Để tra cứu nhanh tình trạng hồ sơ, hãy sử dụng mã số doanh nghiệp/MST để truy xuất trên hệ thống dịch vụ công trực tuyến mà không cần phải hỏi qua điện thoại.

Những bí quyết hữu ích giúp bạn chủ động thích ứng cùng tiến trình chuyển đổi số

Nhiều chủ doanh nghiệp nhỏ thường e ngại rằng chuyển đổi số làm “rối thêm giấy tờ” hoặc tạo áp lực về đầu tư công nghệ. Thật ra, với quyết tâm “đưa mọi thủ tục lên mạng”, Chính phủ đang mở ra cơ hội tiết giảm chi phí, đồng thời tăng tính chủ động minh bạch cho mọi quy mô doanh nghiệp. Hãy nhớ:

“Thay vì nhìn chuyển đổi số là một gánh nặng, hãy xem đây là cơ hội tuyệt vời để làm lại mọi thứ gọn nhẹ, dễ kiểm soát ngay từ đầu.”

• Tận dụng các chương trình đào tạo miễn phí của Nhà nước cho doanh nghiệp nhỏ, như tập huấn sử dụng phần mềm nộp thuế, kế toán điện tử.
• Chọn các phần mềm quản trị – kế toán – hóa đơn điện tử phù hợp với quy mô, kinh phí, có hỗ trợ cập nhật tự động quy định mới.
• Liên hệ với đội ngũ tư vấn thuế, kế toán hoặc các cộng đồng doanh nghiệp để cập nhật kịp thời những thay đổi, tránh bị động trước hạn nộp báo cáo hay thay đổi biểu mẫu giấy tờ.

Mẹo nhanh: Thiết lập lịch nhắc các “ngày vàng” nộp thuế, báo cáo tài chính... trên điện thoại hoặc phần mềm quản trị doanh nghiệp để không bỏ sót hạn quan trọng.

Sự khác biệt giữa “Chính phủ điện tử” và “Chính phủ số” – doanh nghiệp cần hiểu gì?

Không ít chủ doanh nghiệp vẫn nghĩ “Chính phủ điện tử” và “Chính phủ số” là giống nhau. Trên thực tế, hai khái niệm này có những khác biệt quan trọng mà các nhà quản trị nên nhận biết rõ:

• Chính phủ điện tử: Tập trung số hóa các quy trình, thủ tục hiện hữu. Ví dụ: nộp hồ sơ qua mạng thay vì đến trực tiếp. Hệ thống vẫn “copy lại” cách quản lý cũ nhưng làm trực tuyến.
• Chính phủ số: Không chỉ số hóa, mà thiết kế lại quy trình để hướng tới giải quyết vấn đề triệt để, tối ưu hóa tổ chức vận hành. Dữ liệu được chia sẻ xuyên suốt, hỗ trợ ra quyết định thông minh (AI, dữ liệu lớn…).

“Hãy hình dung từ việc gửi một bộ hồ sơ thuế đã chuyển sang xin xác nhận một loại giấy phép, mọi dữ liệu về doanh nghiệp sẽ được liên thông nhanh chóng, không cần khai lại từ đầu – đó là “Chính phủ số” đúng nghĩa.”

Lưu ý về an ninh, bảo mật và chủ động tham vấn chính sách

Chuyển đổi số – đặc biệt ở cấp độ chính phủ và doanh nghiệp – luôn đi kèm yêu cầu bảo vệ thông tin, kiểm soát truy cập, cũng như nhận biết sớm các cảnh báo nguy cơ lừa đảo trực tuyến. Một số gợi ý thực tiễn:

• Chỉ sử dụng các kênh giao dịch chính thức, cổng dịch vụ công được xác thực bởi Bộ/Ngành liên quan
• Đảm bảo thiết bị (máy tính, điện thoại) sử dụng để khai báo online được bảo vệ bằng phần mềm chống virus, mật khẩu an toàn
• Thường xuyên kiểm tra email, tin nhắn xác nhận, và xác thực hai lớp nếu hệ thống cho phép
• Tham vấn ý kiến chuyên gia hoặc đơn vị tư vấn trước các vấn đề phức tạp về chính sách kế toán, thuế và nghĩa vụ mới

“Sự chủ động, tỉnh táo và cập nhật thường xuyên chính là chìa khóa để doanh nghiệp nhỏ không bị “tụt lại” trong thời đại chuyển đổi số.”

Mở rộng cánh cửa hội nhập – Hướng tới doanh nghiệp số thực thụ

Trong bối cảnh hội nhập ngày càng sâu rộng, các doanh nghiệp, kể cả quy mô nhỏ nhất – hộ kinh doanh cá thể – cũng đang đứng trước rất nhiều cơ hội để nâng tầm mình nhờ môi trường kinh doanh thuận lợi hơn, thông thoáng hơn.

• Đối với doanh nghiệp FDI: Chính phủ số giúp minh bạch hóa môi trường đầu tư, thông tin nhanh, chuẩn quốc tế, góp phần thu hút các dòng vốn mới ổn định, lâu dài.
• Doanh nghiệp vừa và nhỏ: Tiến trình nộp thuế, đăng ký, thay đổi thông tin… trở nên “không biên giới”, dễ mở rộng kinh doanh cả trên toàn quốc và quốc tế.
• Hộ kinh doanh cá thể: Ít rào cản khi đăng ký, đổi mới mô hình, tiếp cận vốn, bảo vệ quyền lợi hợp pháp và hội nhập nền kinh tế số.

Cập nhật kiến thức kịp thời – Bí quyết bền vững cho doanh nghiệp hiện đại

Không thể phủ nhận: Chính phủ số sẽ liên tục cập nhật, các mẫu biểu thủ tục, chính sách thuế, kế toán thay đổi nhanh hơn trước rất nhiều. Vì vậy, dù doanh nghiệp ở bất kỳ quy mô nào cũng cần “giữ mình trong dòng chảy đa chiều” này.

• Đặt lịch chủ động nắm bắt quy định mới trên các trang chính thống: Cổng Dịch vụ công quốc gia, website Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế…
• Tham khảo đánh giá so sánh các phần mềm, nền tảng dịch vụ số uy tín theo phản hồi của cộng đồng doanh nghiệp
• Tìm đến các chuyên viên tư vấn để giải đáp các vướng mắc thực tế về hồ sơ, quy định, nghĩa vụ mới…
• Mọi doanh nghiệp đều có thể tham khảo, đăng ký nhận bản tin, tư vấn chuyên sâu từ các đơn vị tư vấn chuyên nghiệp như ConsultX để tiết kiệm thời gian, chi phí và tránh rủi ro vi phạm pháp luật không đáng có.

Bạn hãy theo dõi các thông tin mới nhất và các tư vấn giá trị từ ConsultX tại website Công ty tư vấn ConsultX và Facebook ConsultX để không bỏ lỡ thời cơ kiến tạo giá trị bền vững cho doanh nghiệp mình trong kỷ nguyên số.

Để mỗi bước tiến nhỏ là một động lực lớn cho hành trình đổi mới

Bạn biết không, chuyển đổi số trong quản trị nhà nước gắn liền với sự đổi mới trong mỗi doanh nghiệp, hộ kinh doanh. Mỗi hồ sơ, mỗi thủ tục làm qua mạng, mỗi bước chủ động trang bị kiến thức – chính là từng viên gạch nhỏ xây nên ngôi nhà kinh doanh vững chãi, hiện đại và hội nhập sâu rộng. Đừng để mình “đứng ngoài” dòng chảy số hóa này – chính việc đón nhận những thay đổi, cập nhật kịp thời sẽ giúp bạn luôn hài hòa giữa tuân thủ pháp luật và chủ động nắm bắt thời cơ tăng trưởng.

Nếu còn vướng mắc, đừng ngần ngại gửi câu hỏi cho các đơn vị tư vấn hoặc kết nối cùng cộng đồng doanh nghiệp. Mỗi câu hỏi, mỗi kiến thức mới luôn là cầu nối giúp bạn vững vàng hơn trong quản trị tài chính, thuế, kế toán cũng như phát triển bền vững trong tương lai.

Nguồn tham khảo

• Quyết định số 942/QĐ-TTg ngày 15/6/2021 của Thủ tướng Chính phủ
• Cổng dịch vụ công quốc gia
• Cổng Thông tin điện tử Chính phủ
• Bộ Tài chính
• Tổng cục Thuế Việt Nam