Chiến lược tài chính kế toán thuế giúp doanh nghiệp đổi mới và phát triển bền vững

Trong môi trường kinh doanh luôn chuyển động, những thành công xuất sắc thường không đơn thuần nhờ vào một ý tưởng đột phá hay nguồn lực tài chính mạnh mẽ, mà chủ yếu nhờ vào việc doanh nghiệp biết tận dụng, kết nối các nguồn tri thức, cập nhật kịp thời các chính sách – quy định và chủ động thích ứng với những thay đổi của thị trường. Bản lĩnh của các doanh nghiệp, đặc biệt là khối FDI, doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ kinh doanh cá thể, càng được thể hiện rõ trong chặng đường chuyển dịch số hóa, quản trị đổi mới và phát triển bền vững hiện nay. Nếu bạn đang tìm kiếm những góc nhìn sâu sắc về quản trị tài chính, kế toán, thuế, cũng như giải pháp thực tế trước những chuyển biến lớn của nền kinh tế, đừng bỏ lỡ bài viết dưới đây.

Vai trò then chốt của chia sẻ tri thức trong nâng cao năng lực đổi mới và kết quả kinh doanh

Một trong những yếu tố làm nên thành công nổi bật của các doanh nghiệp giao nhận hàng hóa tại TP.Hồ Chí Minh gần đây chính là sự phát triển mạnh mẽ văn hóa chia sẻ tri thức nội bộ. Nhiều nghiên cứu khẳng định: chia sẻ kiến thức đóng vai trò như chất xúc tác giúp phát huy năng lực sáng tạo, năng lực đổi mới và tăng hiệu quả hoạt động.

• Doanh nghiệp FDI và doanh nghiệp logistics: Chia sẻ kiến thức giúp nhân sự nhanh chóng bắt nhịp xu hướng toàn cầu, chuẩn hóa quy trình và chủ động cập nhật các giải pháp quản trị mới.
• Doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ kinh doanh cá thể: Dù quy mô nhỏ gọn nhưng nếu xây dựng hệ thống chia sẻ kinh nghiệm/chuyên môn hoặc thậm chí thiết lập nhóm chat – group nhỏ giữa các bộ phận, hiệu quả công việc tăng lên rõ rệt.

“Tri thức không chỉ là sức mạnh, mà còn là chìa khóa mở ra cánh cửa đổi mới liên tục cho doanh nghiệp Việt Nam, bất kể quy mô.”

Mẹo nhỏ dành cho nhà quản lý:

• Khuyến khích mọi thành viên đóng góp ý kiến, ghi nhận và phản hồi nhanh chóng.
• Áp dụng các phần mềm chia sẻ tài liệu nội bộ phổ biến (Google Drive, Slack, Zalo OA, hoặc thậm chí Facebook Workplace)…
• Dành thời gian tổng kết – cập nhật kinh nghiệm sau mỗi dự án để tạo tài sản tri thức cho doanh nghiệp.

Tối ưu hiệu quả hoạt động: Từ trách nhiệm môi trường đến cải tiến quản trị

Yếu tố môi trường và phát triển bền vững hiện không chỉ là “lý tưởng xa xỉ” dành cho các tập đoàn lớn, mà ngày càng trở thành yêu cầu sống còn với tất cả các nhóm doanh nghiệp, đặc biệt là ngành thực phẩm, đồ uống, sản xuất. Việc thực hiện trách nhiệm với môi trường (Environmental Responsibility) giúp doanh nghiệp:

• Tăng sức cạnh tranh và khả năng tham gia chuỗi cung ứng quốc tế.
• Hạn chế rủi ro pháp lý liên quan đến an toàn môi trường, giảm chi phí xử phạt, giảm thiểu tổn thất uy tín doanh nghiệp.
• Tiếp cận nguồn vốn ưu đãi hoặc các chương trình hỗ trợ xanh từ nhiều tổ chức tài chính.

Kinh nghiệm thực tế: Một doanh nghiệp thuộc ngành thực phẩm khi ứng dụng quản lý sản xuất xanh và báo cáo số liệu môi trường định kỳ đã tiết kiệm được chi phí quản lý, tối ưu quy trình kiểm soát chất thải, đồng thời đáp ứng yêu cầu kiểm toán và dễ dàng hợp tác với các đối tác nước ngoài.

• Các doanh nghiệp nên tích hợp các khoản chi phí môi trường trong hệ thống kế toán quản trị (ví dụ: định mức tiêu hao nước, điện, xử lý rác thải…)
• Chủ động xây dựng bộ chỉ tiêu đo lường hiệu quả ESG (Environmental – Social – Governance) để dễ dàng báo cáo và truyền thông tới khách hàng.

Tài chính không thể phát triển bền vững nếu tách rời yếu tố môi trường – xã hội. Đầu tư sớm cho quản trị xanh là đầu tư cho tương lai lâu dài.

Bản lĩnh thích ứng của doanh nghiệp Việt trong “Kỷ nguyên thương mại xanh”

Việt Nam trong những năm gần đây đối diện nhiều rào cản khi xuất khẩu hàng hóa sang các thị trường lớn (EU, Mỹ, Nhật…), đặc biệt là các chuẩn mực thương mại xanh như Carbon Border Tax, kiểm soát phát thải, truy xuất nguồn gốc.

• Doanh nghiệp FDI: Đã có nhiều đơn vị chủ động thay đổi chiến lược sản xuất, liên kết với các nhà cung cấp xanh, ứng dụng năng lượng tái tạo, chuyển sang sử dụng hóa đơn điện tử nhằm tăng tính minh bạch.
• Các hộ kinh doanh nhỏ: Bắt đầu chuyển đổi từ bao bì nhựa sang bao bì giấy, hoặc giấy tái chế để phù hợp với xu hướng tiêu dùng xanh, tranh thủ các chiến dịch truyền thông cộng đồng để nâng cao nhận diện thương hiệu.

Bí quyết:

• Xây dựng báo cáo ESG đơn giản: Chỉ cần cập nhật hành động môi trường, xã hội, quản trị mỗi quý để làm tài liệu minh chứng khi cần đối tác đánh giá.
• Chủ động tìm hiểu, tham gia các hội thảo, khóa đào tạo về cập nhật quy định xanh hóa xuất nhập khẩu liên tục.

“Thương mại xanh không còn là lựa chọn, mà là điều kiện cần để mọi doanh nghiệp Việt Nam tiến bước vững chắc trên thị trường toàn cầu.”

Ứng dụng chuyển đổi số: Từ quản lý nhà nước đến doanh nghiệp du lịch – sản xuất

Chuyển đổi số đang trở thành làn sóng mạnh mẽ lan tỏa từ các doanh nghiệp FDI, tới các doanh nghiệp siêu nhỏ và thậm chí hộ kinh doanh cá thể. Đặc biệt, các doanh nghiệp lĩnh vực du lịch, bán lẻ, logistics tại Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng… đã ứng dụng:

• Hóa đơn điện tử tích hợp trực tiếp với phần mềm bán hàng, phòng Kế toán tiết kiệm thời gian đối chiếu và quản lý doanh thu.
• Phần mềm quản trị nguồn lực doanh nghiệp (ERP): Quản lý tổng thể tài chính, nhân sự, kho vận, giúp việc truy vết số liệu nhanh chóng, hỗ trợ kiểm toán, đặc biệt với các doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài.
• Chữ ký số và nộp thuế điện tử: Rút ngắn quy trình kê khai thuế, hạn chế rủi ro mất giấy tờ.

So sánh – Mẹo nhỏ dành cho chủ doanh nghiệp:

• Doanh nghiệp lớn/FDI: Nên thuê các chuyên gia tư vấn để tùy chỉnh phần mềm theo quy trình đặc thù.
• Doanh nghiệp SMEs hoặc hộ kinh doanh cá thể: Hãy cân nhắc sử dụng các phần mềm quản lý, kế toán dạng cloud có chi phí thấp (ví dụ MISA, KiotViet, Sapo…) – thao tác đơn giản, dễ huấn luyện nhân viên.

Chọn đúng công nghệ, doanh nghiệp tăng tốc. Chọn đúng đơn vị tư vấn, doanh nghiệp bền vững trên đường dài.

Chuẩn mực kế toán mới: Sức ép và cơ hội với doanh nghiệp nhỏ, vừa và FDI

Việt Nam đang từng bước hoàn thiện khung khổ pháp lý kế toán liên tục để tiệm cận chuẩn quốc tế, đặc biệt với các chuẩn mực kế toán công, chuẩn mực kế toán quốc tế (IFRS), quy định mới về chứng khoán, thuế điện tử…

Thực tế ứng dụng:

• Nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhà nước tại Hải Phòng, đã chuyển đổi từ chế độ kế toán truyền thống sang báo cáo quản trị hiện đại, tăng khả năng ra quyết định nhanh nhạy – minh bạch.
• Các doanh nghiệp FDI phải tuân thủ thêm nhiều chuẩn mực báo cáo bằng tiếng Anh, báo cáo hợp nhất, yêu cầu kiểm toán từ công ty mẹ nước ngoài.

Chuẩn mực kế toán không đơn thuần là ràng buộc thủ tục. Đó là khung “bản đồ” giúp doanh nghiệp kiểm soát dòng tiền an toàn và minh bạch – nâng sức mạnh thương hiệu trong mắt nhà đầu tư.

Khuyến nghị:

• Chủ doanh nghiệp nên thường xuyên cập nhật các chính sách mới về thuế, phí, chứng khoán… qua hội thảo, khóa học ngắn hạn hoặc các bản tin từ cục thuế/chi cục thuế địa phương.
• Để chủ động ứng phó với thay đổi, doanh nghiệp nên ưu tiên lựa chọn phần mềm kế toán – quản trị tài chính có cập nhật tính năng mới theo từng đợt thay đổi pháp luật.

Những yếu tố tác động đến hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp nhỏ & vừa

Các nghiên cứu thực tiễn tại Hà Nội và nhiều tỉnh thành khác chỉ ra: Hiệu quả kinh doanh của doanh nghiệp nhỏ & vừa chịu tác động đa chiều từ cả yếu tố nội tại (quản trị vốn, năng lực điều hành, công nghệ) lẫn yếu tố bên ngoài (biến động pháp luật thuế, chính sách hỗ trợ, xu hướng tiêu dùng).

• Lời khuyên cho doanh nghiệp:
  • Quản trị tài chính linh hoạt: Luôn theo dõi lưu chuyển tiền mặt, tránh đọng vốn hoặc mất kiểm soát chi phí.
  • Tập trung phát triển nhân sự chất lượng, cập nhật thường xuyên luật – chính sách mới để tránh rủi ro vi phạm.
  • Đa dạng hóa kênh phân phối, tận dụng tối đa thương mại điện tử, mạng xã hội để tiếp cận khách hàng mới.

Không doanh nghiệp nào có thể phát triển bền vững nếu thiếu khả năng thích nghi và cập nhật liên tục thông tin từ thị trường, chính sách và công nghệ.

Chuyển đổi xanh và phát triển bền vững – Giải pháp lâu dài cho các mô hình kinh doanh

Xu hướng “kinh doanh xanh – tiết kiệm tài nguyên – phát triển bền vững” không còn là từ khóa xa lạ với thị trường Việt Nam. Nhiều hộ kinh doanh cá thể – doanh nghiệp SMEs đã bắt đầu chuyển đổi theo hướng này, vừa để gia tăng giá trị thương hiệu, vừa đáp ứng tiêu chuẩn ngày càng khắt khe từ khách hàng và cơ quan quản lý.

• Chủ động xây dựng quy trình tiết kiệm năng lượng, kiểm soát phát thải.
• Đầu tư vào bao bì thân thiện môi trường, đa dạng hóa sản phẩm phục vụ phân khúc tiêu dùng xanh.
• Liên kết vùng sản xuất, chia sẻ tài nguyên – kinh nghiệm với doanh nghiệp cùng ngành, tận dụng kinh tế chia sẻ để giảm chi phí đầu tư ban đầu.

Bất kể doanh nghiệp lớn hay nhỏ, lộ trình thực hiện “xanh hóa” luôn mở rộng nếu bạn chủ động sáng tạo trong mô hình tổ chức, kết nối cộng đồng và tận dụng nguồn lực công nghệ mới.

Mở đường cho thành công: Đổi mới quản trị và minh bạch thông tin tài chính

Bên cạnh việc cập nhật chuẩn mực kế toán, chuyển đổi số, các doanh nghiệp FDI, doanh nghiệp vừa và nhỏ còn phải hết sức chú trọng xây dựng văn hóa minh bạch tài chính, kiểm soát dòng tiền và bảo vệ quyền lợi cổ đông – người lao động. Đây cũng là yếu tố sống còn trong mối quan hệ hợp tác quốc tế hoặc gọi vốn đầu tư mới.
Những khuyến nghị thực tế từ chuyên gia tài chính:

• Thành lập hội đồng kiểm soát nội bộ – thường xuyên báo cáo công khai kết quả kinh doanh, chi tiết khoản vay – đầu tư, công nợ.
• Đối với hộ kinh doanh cá thể, có thể sử dụng bảng excel, phần mềm miễn phí hoặc sổ ghi chép số liệu hàng ngày để chủ động cập nhật doanh thu – chi phí, tránh thất thoát, lãng phí.
• Không ngừng học hỏi, chia sẻ thông tin “nội bộ sạch – minh bạch” để xây dựng lòng tin với đối tác và khách hàng.

Doanh nghiệp phát triển bền vững là doanh nghiệp không ngừng đổi mới, minh bạch và sẵn sàng lan tỏa kiến thức – kinh nghiệm tới cộng đồng kinh doanh Việt Nam.

Nắm bắt thay đổi – Hành động kịp thời

Thành công của doanh nghiệp, trên tất cả, luôn bắt nguồn từ tầm nhìn dài hạn, sự chủ động thích ứng trước những biến động thị trường, chính sách và công nghệ. Nếu bạn là chủ doanh nghiệp FDI, doanh nghiệp vừa và nhỏ hay hộ kinh doanh cá thể, đừng ngần ngại bắt tay vào học hỏi, chuyển đổi quản lý, cập nhật thông tin mới nhất về tài chính, kế toán, thuế và phát triển bền vững.

Hãy xem mỗi thay đổi là cơ hội để bứt phá. Những kiến thức sâu rộng, kỹ năng tư duy quản trị và ý thức tuân thủ pháp luật sẽ là bước đệm vững vàng giúp bạn dẫn dắt doanh nghiệp phát triển, đóng góp tích cực cho kinh tế quốc gia.

Hành trình “đúng chuẩn – minh bạch – đổi mới” có thể bắt đầu chỉ từ một bước nhỏ. Nhưng duy trì bền bỉ sẽ là nền tảng để chinh phục mọi mục tiêu lớn trong tương lai.

Nếu bạn muốn cập nhật kịp thời các xu hướng tài chính, quy định pháp lý mới, mẹo quản lý kế toán và các chiến lược kinh doanh hiệu quả, đừng quên theo dõi thêm thông tin mới nhất và các nội dung tư vấn chuyên sâu từ ConsultX tại website Công ty tư vấn ConsultX cũng như trên Facebook ConsultX.

Nguồn tham khảo:

• Tạp chí Kinh tế và Dự báo (nhiều số từ 2024-2025).
• Tổng cục Thuế, Bộ Tài chính Việt Nam.
• Báo cáo chuyên ngành tài chính, chứng khoán, kế toán.
• Thông tin và tư vấn thực tiễn từ đội ngũ chuyên gia ConsultX.