Chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo thúc đẩy phát triển doanh nghiệp Việt

Mỗi doanh nghiệp khi đứng trước ngưỡng cửa phát triển luôn trăn trở: Làm thế nào để bền vững, bứt phá và vươn xa trên thị trường ngày càng cạnh tranh? Trong mọi câu trả lời, vai trò của khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số ngày càng trở nên hiển nhiên – không chỉ với các “ông lớn” mà cả với doanh nghiệp vừa và nhỏ, hộ kinh doanh cá thể. Bởi ở kỷ nguyên số hóa ngày nay, bất kỳ lĩnh vực nào cũng có thể tăng trưởng vượt bậc nhờ nền tảng khoa học công nghệ – với điều kiện chúng ta dám thay đổi tư duy, chủ động cập nhật và ứng dụng các thành tựu mới vào vận hành, quản trị.

Chuyển dịch khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo: Động lực trung tâm cho doanh nghiệp phát triển

Sự kiện Đại hội Đảng bộ Bộ Khoa học và Công nghệ nhiệm kỳ 2025–2030 mới đây đã nhấn mạnh quyết tâm biến khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số (KHCN, ĐMST & CĐS) thành động lực trung tâm cho sự phát triển đất nước. Điều này không còn là khẩu hiệu mà dần trở thành thực tiễn sống động, gắn liền với từng doanh nghiệp, từng địa phương.

“Chuyển đổi số tạo ra mảnh đất mới cho việc ứng dụng và phổ cập nhanh các kết quả nghiên cứu vào cuộc sống. Chuyển đổi số tạo ra dữ liệu, tài nguyên mới, nhưng chuyển thành tiền, thành giá trị mới thì phải là khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo.”
– Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng –

Không chỉ dừng lại ở chính sách của Chính phủ, làn sóng đổi mới này tác động mạnh đến cấu trúc vận hành của doanh nghiệp hiện đại. Từ mô hình quản lý, sản xuất, kinh doanh đến phát triển sản phẩm mới, tất cả đều cần tinh thần số hoá, sáng tạo để thích ứng, tăng tốc.

Kỷ nguyên mới cho FDI, doanh nghiệp vừa và nhỏ: Thời khắc lịch sử đã đến

Việt Nam đang bước vào giai đoạn Đổi Mới lần thứ hai – nơi động lực phát triển không còn dựa chủ yếu vào nguồn lực truyền thống mà dựa trên nền tảng tri thức, sáng tạo, và công nghệ. Đặc biệt, sự chuyển dịch này là thời cơ vàng đối với doanh nghiệp FDI, các doanh nghiệp vừa và nhỏ hay hộ kinh doanh cá thể, bởi:

  • Cơ hội tiếp cận thị trường mới, mở rộng quy mô sản xuất nhờ ứng dụng công nghệ số.
  • Khả năng tối ưu hoá vận hành nội bộ, giảm chi phí, nâng cao năng suất qua số hoá các quy trình.
  • Tăng năng lực cạnh tranh khi áp dụng đổi mới sáng tạo vào sản phẩm, dịch vụ.
  • Tiếp cận chính sách ưu đãi, hỗ trợ đổi mới sáng tạo, khoa học công nghệ từ nhà nước.

“Doanh nghiệp nhỏ nhưng tư duy lớn, mạnh dạn đổi mới sáng tạo – hôm nay đầu tư cho công nghệ sẽ là bước đệm vững chắc cho tương lai.”

Bí quyết cho doanh nghiệp nhỏ đón đầu xu hướng

  • Chủ động học hỏi: Luôn tìm hiểu các mô hình số hóa và đổi mới phù hợp quy mô mình.
  • Linh hoạt ứng dụng: Không cần đầu tư ồ ạt, hãy chọn giải pháp vừa túi tiền nhưng gia tăng hiệu quả (như chuyển đổi sổ sách kế toán sang phần mềm, tự động hoá bán hàng,…).
  • Kết nối cộng đồng: Tham gia các diễn đàn, nhóm khởi nghiệp, tận dụng hỗ trợ từ các tổ chức tư vấn như ConsultX hoặc các hiệp hội doanh nghiệp tại địa phương.

Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số trong quản trị doanh nghiệp hiện đại

Ngày nay, các khái niệm như quản trị số, sản xuất thông minh, phân tích dữ liệu lớn (Big Data), AI ứng dụng vào kế toán – tài chính… không còn xa lạ. Doanh nghiệp FDI hay doanh nghiệp nhỏ đều có thể tiếp cận – với mức đầu tư hợp lý nhờ nhiều ứng dụng, phần mềm “Make in Vietnam” đã được bản địa hóa về giá cả và hỗ trợ sử dụng.

So sánh: Doanh nghiệp truyền thống – Doanh nghiệp số hóa

  • Doanh nghiệp truyền thống: Nhiều thủ tục giấy tờ, quản lý chồng chéo, báo cáo chậm trễ.
  • Doanh nghiệp số hóa: Hệ thống hoá quy trình, quản trị trên phần mềm, dữ liệu tự động tổng hợp, phân tích. Dễ dàng kết nối với cơ quan thuế, ngân hàng, đối tác nước ngoài.

Mẹo nhỏ: Nếu chưa đủ nguồn lực “số hóa toàn diện”, chủ doanh nghiệp có thể bắt đầu từ những mảng đòi hỏi nhiều giấy tờ, con số như kế toán, hóa đơn điện tử hay quản lý bán hàng trực tuyến. Đây là các “đòn bẩy” dễ mang lại lợi ích nhận thấy rõ rệt!

Xu hướng chính sách: Doanh nghiệp cần cập nhật gì?

Điểm nổi bật trong chiến lược phát triển của ngành KH&CN đến 2030 là xây dựng hệ sinh thái đổi mới sáng tạo toàn diện. Một số nội dung quan trọng doanh nghiệp nên lưu tâm:

  • Xây dựng chính quyền số hai cấp: Nhiều địa phương như Quảng Ngãi, Tuyên Quang đã triển khai chính quyền số hai cấp, giúp cải cách hành chính, giảm thời gian giải quyết thủ tục, tăng minh bạch cho doanh nghiệp.
  • Luật Chuyển đổi số và Nghị định quản lý đầu tư công nghệ thông tin: Sắp tới, nhà nước sẽ hoàn thiện hành lang pháp lý, tạo điều kiện để doanh nghiệp đầu tư dễ dàng vào CNTT, kỹ thuật mới.
  • Danh mục công nghệ chiến lược: Các lĩnh vực được thúc đẩy phát triển mạnh mẽ như công nghiệp ICT, bưu chính, thương mại điện tử, năng lượng nguyên tử, sở hữu trí tuệ… Đây cũng là cơ hội cho doanh nghiệp nhanh nhạy đầu tư, tiếp cận những sản phẩm/dịch vụ có tiềm năng tăng trưởng.

Kiến thức bổ ích cho doanh nghiệp thực hiện chuyển đổi số thành công

  • Chủ động tham gia các chương trình hỗ trợ của chính phủ và bộ ngành: Ví dụ: quỹ phát triển KH&CN, các hội thảo, hội nghị về chuyển đổi số, nhận diện doanh nghiệp sáng tạo.
  • Lựa chọn giải pháp phù hợp năng lực: Không nhất thiết phải ứng dụng công nghệ cao cấp nhất – chỉ cần chọn giải pháp phù hợp với quy mô, mô hình kinh doanh là đã có thể tạo khác biệt!
  • Đề cao vai trò nguồn nhân lực: Đào tạo nhân viên về kỹ năng số cơ bản. Ngay cả ở hộ kinh doanh, việc hiểu cách tính thuế online, ghi chép sổ sách điện tử sẽ giảm rủi ro sai sót và luôn chủ động trước các đợt kiểm tra, thanh tra.

Tip nhanh cho chủ doanh nghiệp cá thể

Sử dụng miễn phí các giải pháp quản lý bán hàng, hóa đơn điện tử của các công ty công nghệ Việt, hoặc tận dụng hỗ trợ từ các ngân hàng, tổ chức tín dụng trong việc kê khai thuế điện tử.

Qua thực tế, hàng nghìn doanh nghiệp đã tối ưu hóa quy trình, tiết kiệm hàng trăm triệu đồng mỗi năm chi nhờ mạnh dạn ứng dụng các giải pháp này.

Cơ hội và thách thức: Làm gì để không bị bỏ lại phía sau?

Khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số không còn là “cuộc chơi” của các ông lớn hay doanh nghiệp nước ngoài. Chính các doanh nghiệp nhỏ, hộ kinh doanh cá thể nếu biết tận dụng sẽ có cơ hội “vượt mặt” trên chính thị trường truyền thống. Tuy nhiên, để biến thách thức thành động lực, doanh nghiệp cần chuẩn bị gì?

Những điều kiện cần để thành công với đổi mới sáng tạo

  • Thay đổi tư duy: Suy nghĩ mở và sẵn sàng tiếp nhận cái mới.
  • Chủ động tìm kiếm thông tin: Cập nhật chính sách mới qua các kênh chính thống, báo chí lớn hoặc các đơn vị tư vấn chuyên nghiệp.
  • Kết nối các nguồn lực: Tận dụng quỹ hỗ trợ, dịch vụ tư vấn, đào tạo từ các tổ chức Nhà nước và tư nhân.
  • Kiên định thực hiện và đo đếm hiệu quả: Không ngại thử nghiệm, không sợ thất bại bước đầu. Hãy luôn so sánh lợi ích trước và sau khi ứng dụng giải pháp mới để quyết định phạm vi đầu tư tiếp theo.

“Đổi mới sáng tạo chính là chìa khóa vàng giúp doanh nghiệp Việt Nam bứt phá trong kỷ nguyên mới. Quy mô nhỏ không hề là rào cản nếu bạn có khát vọng lớn.”

Sở hữu trí tuệ: Bước chuyển quan trọng để tạo giá trị bền vững

Một khía cạnh không thể bỏ qua khi doanh nghiệp đầu tư cho khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo là việc bảo vệ sở hữu trí tuệ (SHTT). Nhận thức này càng cấp thiết khi tài sản công nghệ, phần mềm, nhãn hiệu hay ý tưởng mới giữ vai trò “tài sản số” – có thể giao dịch, định giá hoặc trở thành lợi thế cạnh tranh vững chắc trên thị trường.

  • Đăng ký bảo hộ SHTT: Đừng đợi doanh nghiệp phát triển mạnh mới nghĩ tới bảo hộ sáng chế, nhãn hiệu. Nên thực hiện từ khi có ý tưởng, sản phẩm mới.
  • Khai thác sáng chế: Khi bảo hộ thành công, doanh nghiệp có thể cho phép sử dụng, chuyển nhượng hoặc hợp tác khai thác sáng chế – tạo ra nguồn thu bổ sung.
  • Tuân thủ tiêu chuẩn: Đặc biệt quan trọng khi tham gia các ngành dịch vụ đặc biệt như đo lường, kiểm định, công nghệ thông tin… nhằm xây dựng thương hiệu uy tín.

“Tiêu chuẩn là cầm cân nảy mực; nâng cao chất lượng là bảo vệ giống nòi, xây dựng thương hiệu quốc gia. Nếu doanh nghiệp bạn định hướng xuất khẩu, lưu ý về tiêu chuẩn, chứng nhận quốc tế để dễ dàng thâm nhập thị trường lớn.”

Mẹo nhanh về SHTT cho doanh nghiệp mới

Nên thăm dò, kiểm tra khả năng đăng ký nhãn hiệu, sáng chế ngay từ khi lên ý tưởng sản phẩm, tránh trường hợp bị “trùng lặp” hoặc mất quyền bảo hộ về sau.

Chiến lược nguồn nhân lực trong thời đại chuyển đổi số

Trong hành trình chuyển đổi số và đổi mới sáng tạo, yếu tố con người là trung tâm của mọi chiến lược. Nhiều doanh nghiệp FDI tại Việt Nam đã chia sẻ rằng, cùng một công nghệ nhưng thành công hay thất bại vẫn quyết định bởi khả năng học hỏi, thích nghi và nỗ lực của đội ngũ lao động.

  • Đào tạo lại (reskill) và đào tạo mới (upskill) cho lao động để ứng phó CMCN 4.0.
  • Ưu tiên ứng dụng giải pháp quản lý nhân sự, tiền lương, chấm công tự động.
  • Khuyến khích tinh thần chủ động thử nghiệm ý tưởng mới – khởi nguồn cho đổi mới sáng tạo từ chính nội bộ.

“Chuyển đổi số thành công trước hết là chuyển đổi từ tư duy đến hành động của từng nhân sự trong tổ chức.”

Cập nhật mới từ ngành KH&CN: Một số chương trình, chiến lược nổi bật

  • Quỹ Phát triển KH&CN Quốc gia: Hỗ trợ doanh nghiệp tham gia đổi mới sáng tạo, đầu tư nghiên cứu, ứng dụng công nghệ trong sản xuất kinh doanh.
  • Danh mục công nghệ chiến lược: Bộ KH&CN khuyến khích doanh nghiệp tập trung phát triển các sản phẩm ICT, năng lượng sạch, vật liệu mới, công nghệ sinh học…
  • Xây dựng chính phủ số, kinh tế số: Dẫn dắt quá trình số hoá sâu rộng, tạo điều kiện thuận lợi hơn cho doanh nghiệp trong mọi thủ tục.

Gợi ý: Doanh nghiệp nhỏ nếu muốn đăng ký các chương trình hỗ trợ, hãy chủ động liên hệ qua kênh website các bộ ngành, hoặc nhờ tư vấn hỗ trợ từ đơn vị đồng hành đáng tin cậy như ConsultX.

Đồng hành cùng doanh nghiệp: Hỗ trợ thông tin và tư vấn kịp thời

Thành công của từng doanh nghiệp cũng tạo nên thành công chung của nền kinh tế. Do đó, việc chủ động cập nhật, bám sát các thay đổi về chính sách khoa học công nghệ, thuế – kế toán và các vấn đề quản trị là yếu tố sống còn.

Từ thực tiễn, chúng tôi nhận thấy những doanh nghiệp càng chủ động tìm kiếm và tiếp cận thông tin mới, càng có nhiều cơ hội hưởng lợi từ các chương trình hỗ trợ của Nhà nước cũng như theo kịp xu thế quốc tế. Để doanh nghiệp của bạn không bị bỏ lại phía sau, hãy trở thành “người cập nhật” liên tục:

  • Theo dõi các trang thông tin chính thống của Bộ KH&CN, Bộ Tài chính, Tổng cục Thuế và các hội, hiệp hội doanh nghiệp.
  • Tham gia hội thảo, lớp tập huấn về chuyển đổi số, đổi mới sáng tạo, sở hữu trí tuệ – được tổ chức miễn phí/chi phí thấp nhiều lần trong năm.
  • Kết nối các đơn vị tư vấn, cập nhật kiến thức chuyên môn từ những chuyên gia đầu ngành…

Một gợi ý hữu ích cho bạn: Hãy theo dõi các thông tin mới nhất và các tư vấn giá trị về tài chính, kế toán, thuế, chuyển đổi số từ Công ty tư vấn ConsultXFacebook ConsultX để không bỏ lỡ các cơ hội, chương trình hỗ trợ và các mẹo quản trị hiện đại phù hợp với từng quy mô doanh nghiệp của mình.

Mở rộng tầm nhìn, hướng tới phát triển bền vững

Mỗi bước chuyển mình đều ẩn chứa cơ hội lớn – chỉ cần bạn thực sự quyết tâm và chủ động. Dù là doanh nghiệp FDI quy mô vừa, nhỏ hay hộ kinh doanh cá thể, bạn hoàn toàn có thể trở thành “người đi trước” trong làn sóng đổi mới nhờ đón đầu xu thế khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số.

Đừng ngại thử, đừng sợ lạc hậu – hãy vững tin nắm bắt thông tin mới, biến thách thức hiện tại thành lợi thế của tương lai. Mỗi quyết định nhỏ ngày hôm nay chính là nền móng để doanh nghiệp bạn bừng sáng trong kỷ nguyên số. Xin chúc bạn luôn mạnh dạn đổi mới, chinh phục thành công và đóng góp vào hành trình phát triển bền vững của đất nước!

Nguồn tham khảo



Leave a Reply