Nghị định 70/2025: Cập nhật mới về hóa đơn điện tử

Trong hành trình phát triển và hội nhập của doanh nghiệp, việc nắm bắt và thích ứng kịp thời với những thay đổi từ chính sách thuế, kế toán luôn là một thách thức không nhỏ. Mỗi một nghị định mới ra đời không chỉ là những quy định pháp lý khô khan, mà còn là những cánh cửa mở ra cơ hội minh bạch hóa hoạt động, tối ưu hóa quy trình và gia tăng hiệu quả quản trị. Gần đây, một nghị định quan trọng liên quan trực tiếp đến công tác kế toán và thuế của mọi doanh nghiệp, từ FDI đến hộ kinh doanh cá thể, đã được ban hành, hứa hẹn mang lại nhiều thay đổi tích cực.

Những Điểm Mới Cốt Lõi Trong Nghị Định 70/2025/NĐ-CP

Nghị định số 70/2025/NĐ-CP, có hiệu lực từ ngày 01/6/2025, sửa đổi, bổ sung 40/61 điều của Nghị định 123/2020/NĐ-CP về hóa đơn, chứng từ. Đây không phải là một sự thay đổi cục bộ, mà là một bước chuyển mình mạnh mẽ nhằm hiện đại hóa, đơn giản hóa thủ tục và tăng cường minh bạch trong quản lý thuế.

Mở Rộng Đối Tượng Áp Dụng và Tạo Thuận Lợi Cho Người Nộp Thuế

Một trong những tinh thần xuyên suốt của Nghị định mới là mở rộng phạm vi áp dụng và tạo điều kiện tối đa cho người nộp thuế.

• Bổ sung đối tượng áp dụng: Lần đầu tiên, các nhà cung cấp nước ngoài không có cơ sở thường trú tại Việt Nam nhưng có hoạt động kinh doanh thương mại điện tử, kinh doanh dựa trên nền tảng số được khuyến khích đăng ký tự nguyện sử dụng hóa đơn điện tử. Đây là bước đi phù hợp với xu thế kinh tế số toàn cầu, tạo sân chơi bình đẳng và tăng cường quản lý thuế đối với các hoạt động xuyên biên giới.
• Ủy nhiệm lập hóa đơn điện tử: Quy định được mở rộng cho phép hộ kinh doanh, cá nhân kinh doanh được ủy nhiệm cho bên thứ ba lập hóa đơn điện tử, thay vì trước đây chỉ áp dụng cho doanh nghiệp, tổ chức kinh tế. Điều này giúp các hộ kinh doanh quy mô nhỏ dễ dàng chuyển đổi số và giảm bớt gánh nặng hành chính.

Đây được xem là một cú hích lớn cho công cuộc chuyển đổi số trong các doanh nghiệp vừa và nhỏ (SMEs) và hộ kinh doanh, giúp họ dễ dàng hòa nhập vào hệ sinh thái số một cách chính thống và bài bản.

Thay Đổi Quan Trọng Về Thời Điểm Lập Hóa Đơn

Thời điểm lập hóa đơn luôn là vấn đề then chốt trong kê khai thuế. Nghị định 70/2025 đã có những điều chỉnh linh hoạt và sát với thực tế kinh doanh hơn.

• Đối với xuất khẩu hàng hóa: Thời điểm lập hóa đơn (hóa đơn thương mại điện tử, hóa đơn GTGT điện tử hoặc hóa đơn bán hàng điện tử) được xác định linh hoạt, nhưng chậm nhất là ngày làm việc tiếp theo kể từ ngày hàng hóa được thông quan. Điều này giúp doanh nghiệp xuất khẩu chủ động hơn trong việc hoàn thiện chứng từ.
• Đối với dịch vụ cung cấp cho tổ chức, cá nhân nước ngoài: Áp dụng thống nhất như dịch vụ trong nước – lập hóa đơn tại thời điểm hoàn thành việc cung cấp dịch vụ, không phân biệt đã thu tiền hay chưa.
• Đối với các ngành đặc thù: Nghị định bổ sung quy định chi tiết cho nhiều lĩnh vực như ngân hàng, chứng khoán, bảo hiểm, casino, xổ số, vận tải… với thời điểm lập hóa đơn dựa trên kỳ quy ước hoặc thời điểm đối soát dữ liệu, phù hợp với đặc thù nghiệp vụ.
  • Ví dụ: Với hoạt động cho vay, thời điểm lập hóa đơn là theo kỳ hạn thu lãi trong hợp đồng. Nếu đến hạn không thu được lãi, thời điểm lập hóa đơn sẽ là khi thực thu.
• Bãi bỏ một số quy định: Nghị định bỏ quy định lập hóa đơn tổng cuối ngày/tháng đối với một số dịch vụ như ngân hàng, bảo hiểm cho người mua là cá nhân không có nhu cầu lấy hóa đơn, giúp giảm tải khối lượng công việc cho doanh nghiệp.

Cập Nhật Về Nội Dung Trên Hóa Đơn Điện Tử

Nội dung trên hóa đơn cũng có những điều chỉnh để đảm bảo tính minh bạch và phù hợp với thực tiễn.

• Thông tin người mua: Ngoài tên, địa chỉ, mã số thuế, có thể sử dụng thêm số định danh cá nhân hoặc mã số đơn vị có quan hệ với ngân sách.
• Mô tả hàng hóa, dịch vụ: Quy định rõ ràng hơn cho từng ngành nghề. Chẳng hạn, hóa đơn dịch vụ ăn uống phải thể hiện mặt hàng ăn, uống cụ thể; hóa đơn vận tải phải ghi rõ biển số xe và hành trình; hóa đơn thương mại điện tử phải có thông tin người gửi hàng.
• Thời điểm ký số và khai thuế: Quy định rõ nếu thời điểm lập và thời điểm ký số khác nhau, thì thời điểm ký số và chuyển dữ liệu cho cơ quan thuế phải chậm nhất là ngày làm việc tiếp theo. Người bán khai thuế theo thời điểm lập, người mua khai thuế theo thời điểm nhận được hóa đơn hợp lệ.
• Linh hoạt về nội dung: Tiếp tục cho phép một số hóa đơn điện tử (như hóa đơn bán xăng dầu cho cá nhân, hóa đơn trong casino) không nhất thiết phải có đầy đủ các chỉ tiêu như thông tin người mua hay chữ ký số của người mua.

Hóa Đơn Điện Tử Khởi Tạo Từ Máy Tính Tiền: Ai Phải Áp Dụng?

Đây là một nội dung được quan tâm đặc biệt từ các doanh nghiệp bán lẻ và hộ kinh doanh. Nghị định 70/2025 mở rộng và làm rõ đối tượng bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền kết nối chuyển dữ liệu với cơ quan thuế, bao gồm:

• Hộ kinh doanh, cá nhân kinhdoanh có mức doanh thu từ 01 tỷ đồng/năm trở lên.
• Doanh nghiệp có hoạt động bán hàng trực tiếp đến người tiêu dùng trong các lĩnh vực: trung tâm thương mại, siêu thị, bán lẻ (trừ ô tô, xe máy), ăn uống, nhà hàng, khách sạn, dịch vụ vận tải hành khách, giải trí, chiếu phim…

Nghị định cũng nêu rõ nội dung tối thiểu phải có trên loại hóa đơn này và cách thức gửi hóa đơn cho người mua (qua tin nhắn, email, mã QR…).

Việc mở rộng đối tượng này cho thấy định hướng rõ ràng của Nhà nước trong việc đưa toàn bộ hoạt động bán lẻ vào quản lý minh bạch thông qua công nghệ số, từ đó nâng cao hiệu quả quản lý thuế và bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng.

Các Quy Định Mới Về Điều Chỉnh, Thay Thế Hóa Đơn

Quy trình điều chỉnh hoặc thay thế hóa đơn điện tử lập sai được siết chặt và chi tiết hơn để đảm bảo tính pháp lý và minh bạch.

• Văn bản thỏa thuận: Trước khi điều chỉnh, người bán và người mua (nếu là tổ chức, doanh nghiệp) phải có văn bản thỏa thuận ghi rõ nội dung sai sót. Với người mua là cá nhân, người bán phải thông báo cho người mua hoặc trên website của mình.
• Lập một hóa đơn điều chỉnh cho nhiều hóa đơn sai: Cho phép lập một hóa đơn để điều chỉnh thay thế cho nhiều hóa đơn đã lập sai trong cùng một tháng cho cùng một người mua, giúp giảm thiểu thủ tục.
• Bổ sung các trường hợp điều chỉnh đặc thù: Nghị định quy định chi tiết cách xử lý hóa đơn trong các trường hợp như chiết khấu thương mại, trả lại hàng hóa, hoàn phí bảo hiểm, hủy dịch vụ… giúp doanh nghiệp có cơ sở pháp lý vững chắc để hạch toán.

Quản Lý Rủi Ro và Ngừng Sử Dụng Hóa Đơn Điện Tử

Nghị định bổ sung nhiều trường hợp ngừng sử dụng hóa đơn điện tử nhằm quản lý chặt chẽ các rủi ro về thuế.

• Người nộp thuế có hành vi trốn thuế hoặc thuộc diện rủi ro rất cao.
• Bị cơ quan công an, viện kiểm sát, tòa án đề nghị ngừng sử dụng do có hành vi lập hóa đơn bán khống.
• Doanh nghiệp được thành lập để mua bán, sử dụng hóa đơn không hợp pháp.

Trình tự ngừng sử dụng cũng được phân loại rõ ràng, từ tự động ngừng trên hệ thống đến việc có thông báo và cho phép doanh nghiệp giải trình.

Lời Khuyên Chuyên Gia và Lộ Trình Hành Động

Với những thay đổi lớn và có hiệu lực sớm (01/6/2025), các doanh nghiệp và hộ kinh doanh cần chủ động chuẩn bị:

• Rà soát và phân loại: Xác định xem doanh nghiệp mình có thuộc diện bắt buộc sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền hay không.
• Đầu tư hệ thống: Chuẩn bị hạ tầng công nghệ thông tin, phần mềm máy tính tiền có kết nối và đáp ứng các tiêu chuẩn kỹ thuật theo quy định mới.
• Đào tạo nội bộ: Tập huấn cho nhân viên kế toán, bán hàng về các quy trình lập, điều chỉnh hóa đơn mới, đặc biệt là việc lập văn bản thỏa thuận khi điều chỉnh.
• Theo dõi hướng dẫn chi tiết: Chờ đợi các thông tư hướng dẫn chi tiết từ Bộ Tài chính để triển khai chính xác nhất.

Lộ trình tóm tắt: Rà soát -> Đầu tư công nghệ -> Đào tạo nhân sự -> Sẵn sàng trước 01/6/2025.

Việc nắm bắt sớm và chuẩn bị kỹ lưỡng không chỉ giúp doanh nghiệp tuân thủ pháp luật một cách suôn sẻ, tránh các rủi phí phạt không đáng có, mà còn là cơ hội để tối ưu hóa quy trình nội bộ, nâng cao hình ảnh minh bạch và chuyên nghiệp trong mắt đối tác và khách hàng.

Hành trình tuân thủ pháp luật chưa bao giờ là dễ dàng, nhưng nó chính là nền tảng vững chắc cho sự phát triển bền vững của mọi doanh nghiệp. Những thay đổi từ Nghị định 70/2025, mặc dù có thể mang đến những thách thức ban đầu, nhưng tựu chung lại đều hướng đến một môi trường kinh doanh minh bạch, hiện đại và thuận lợi hơn. Hãy xem đây là một người bạn đồng hành, một cơ hội để chúng ta cùng hoàn thiện và lớn mạnh. Hãy bắt đầu ngay từ hôm nay, từ những bước chuẩn bị nhỏ nhất, để bước vào ngày 01/6/2025 thật tự tin và vững vàng. Bạn không đơn độc trên hành trình này, luôn có những nguồn thông tin và sự hỗ trợ chuyên môn đáng tin cậy sẵn sàng đồng hành cùng bạn.

Bạn hãy theo dõi các thông tin mới nhất và các tư vấn giá trị từ ConsultX tại website Công ty tư vấn ConsultX và Facebook ConsultX

Nguồn tham khảo: