Mô hình tăng trưởng mới 2026-2030 và cơ hội cho doanh nghiệp

Trong một thế giới kinh doanh không ngừng biến động, việc nắm bắt và thích ứng với những xu hướng phát triển mới không còn là lựa chọn, mà đã trở thành yêu cầu sống còn đối với mọi doanh nghiệp. Gần đây, những thảo luận xung quanh Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV của Đảng đã mở ra một viễn cảnh tăng trưởng đầy hứa hẹn cho nền kinh tế Việt Nam, với những định hướng chiến lược có tác động trực tiếp và sâu sắc đến cộng đồng doanh nghiệp. Đây không chỉ là câu chuyện vĩ mô, mà còn là cơ hội vàng để mỗi doanh nghiệp, từ FDI đến các SMEs và hộ kinh doanh cá thể, tự vẽ nên bức tranh phát triển bền vững cho chính mình.

Bức tranh kinh tế 2021-2025: Nền tảng vững chắc cho một kỷ nguyên mới

Nhìn lại giai đoạn 2021-2025, chúng ta không khỏi ấn tượng trước sự kiên cường của nền kinh tế Việt Nam. Bối cảnh toàn cầu đầy thách thức với đại dịch COVID-19, xung đột địa chính trị, đứt gãy chuỗi cung ứng và biến đổi khí hậu gay gắt đã thực sự là một phép thử. Thế nhưng, Việt Nam không chỉ vượt qua mà còn giữ vững ổn định vĩ mô, kiểm soát lạm phát và duy trì tốc độ tăng trưởng thuộc nhóm cao trong khu vực.

“Đây là nỗ lực rất lớn của cả hệ thống chính trị và cộng đồng doanh nghiệp, người dân.” – Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga.

Điều đáng chú ý không chỉ nằm ở các con số tăng trưởng, mà còn ở sự chuyển dịch về chất lượng tăng trưởng. Chúng ta có thể thấy rõ điều này qua một số điểm nổi bật:

• Sự trỗi dậy của các mô hình kinh tế mới: Kinh tế số, kinh tế xanh và kinh tế tuần hoàn đã chính thức hình thành và chiếm khoảng 16.5% GDP. Đây là những trụ cột sẽ còn phát triển mạnh mẽ trong tương lai.
• Tỷ lệ chuyển đổi số trong doanh nghiệp tăng nhanh: Ngày càng nhiều doanh nghiệp nhận ra sự cần thiết của việc ứng dụng công nghệ số vào vận hành và quản trị.
• Nông nghiệp công nghệ cao và năng lượng tái tạo: Đây là hai lĩnh vực ghi dấu ấn mạnh mẽ với việc xuất khẩu nông sản đạt kỷ lục và sự bùng nổ của các dự án năng lượng tái tạo.

Sự chuyển dịch này cho thấy nền kinh tế đang dần chuyển từ tăng trưởng chiều rộng (dựa vào vốn và lao động giá rẻ) sang tăng trưởng chiều sâu (dựa vào năng suất, công nghệ và đổi mới sáng tạo). Và đây chính là “nền móng” hoàn hảo cho một mô hình tăng trưởng mới được kỳ vọng sẽ đưa Việt Nam bứt phá trong giai đoạn 2026-2030.

Mô hình tăng trưởng mới 2026-2030: Cơ hội nào cho doanh nghiệp của bạn?

Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV đã đưa ra một mục tiêu đầy tham vọng: “phấn đấu đạt tốc độ tăng trưởng GDP bình quân giai đoạn 2026-2030 từ 10%/năm trở lên”. Để đạt được con số này, một mô hình tăng trưởng mới đã được xác lập, với cốt lõi là:

“Xác lập mô hình tăng trưởng mới, cơ cấu lại nền kinh tế, đẩy mạnh công nghiệp hoá, hiện đại hoá, lấy khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số làm động lực chính.”

Vậy, cụ thể hơn, đâu sẽ là những động lực chính thúc đẩy sự phát triển này, và doanh nghiệp của bạn có thể tận dụng chúng như thế nào?

Khai thác sức mạnh tổng hợp từ 6 động lực tăng trưởng

Theo phân tích của các chuyên gia, mô hình mới sẽ là sự kết nối đồng bộ giữa ba động lực truyền thống và ba động lực mới:

• Động lực truyền thống: Đầu tư, Xuất khẩu, Tiêu dùng trong nước.
• Động lực mới: Khoa học Công nghệ & Đổi mới sáng tạo, Kinh tế số, Kinh tế xanh & Tuần hoàn.

Điều then chốt là doanh nghiệp cần hiểu rõ từng động lực để có chiến lược phù hợp:

• Khoa học công nghệ & Đổi mới sáng tạo (R&D): Đây không còn là lựa chọn xa xỉ. Đầu tư vào R&D chính là đầu tư cho tương lai. Doanh nghiệp có thể bắt đầu từ những bước nhỏ như cải tiến quy trình, nâng cấp sản phẩm, hoặc áp dụng các phần mềm quản trị hiện đại. Hãy tìm hiểu các chính sách ưu đãi thuế, các quỹ hỗ trợ đổi mới sáng tạo để giảm bớt gánh nặng tài chính.
• Kinh tế số: Hãy coi dữ liệu là tài sản chiến lược. Việc chuyển đổi số không chỉ dừng lại ở việc có một website hay fanpage, mà là số hóa toàn bộ quy trình vận hành, từ quản lý kho bãi, chăm sóc khách hàng đến phân tích thị trường. Điều này giúp giảm chi phí, tối ưu hiệu quả và ra quyết định chính xác hơn.Mẹo nhỏ: Bắt đầu với một CRM (Hệ thống quản lý quan hệ khách hàng) đơn giản để hệ thống hóa và phân tích dữ liệu khách hàng của bạn.
• Kinh tế xanh & Tuần hoàn: Đây không còn là một trào lưu, mà là yêu cầu tất yếu để hội nhập sâu vào chuỗi giá trị toàn cầu. Các thị trường khó tính như EU, Mỹ ngày càng đòi hỏi cao về tiêu chuẩn môi trường. Doanh nghiệp có thể hướng tới bằng cách sử dụng nguyên liệu thân thiện môi trường, tối ưu hóa năng lượng, giảm thiểu chất thải, hoặc thậm chí tái chế, tái sử dụng sản phẩm. Điều này không chỉ giúp bảo vệ môi trường mà còn mở ra cánh cửa thị trường rộng lớn và xây dựng hình ảnh thương hiệu tích cực.

Những thách thức cần vượt qua và giải pháp thực tiễn cho doanh nghiệp

Dù triển vọng là rất lớn, nhưng con đường chuyển đổi không phải không có chướng ngại vật. Các điểm nghẽn về thể chế, nguồn lực và nhân lực vẫn là những rào cản đáng kể. Vậy, doanh nghiệp, đặc biệt là SMEs và hộ kinh doanh, cần làm gì để thích ứng và phát triển?

Ba điểm nghẽn lớn và cách doanh nghiệp có thể chủ động

1. Thể chế và thủ tục hành chính: Mặc dù cải cách đang được đẩy mạnh, tình trạng chồng chéo, rườm rà vẫn còn tồn tại. Giải pháp cho doanh nghiệp là:
   • Chủ động tìm hiểu chính sách: Thường xuyên cập nhật các văn bản pháp luật mới, các chương trình hỗ trợ của nhà nước dành cho doanh nghiệp.
   • Sử dụng dịch vụ tư vấn chuyên nghiệp: Đối với những thủ tục phức tạp như thuế, đầu tư, hay chuyển đổi số, việc thuê một đơn vị tư vấn uy tín có thể giúp tiết kiệm thời gian, chi phí và giảm thiểu rủi ro pháp lý.
2. Hạn chế về nguồn vốn: Đầu tư vào công nghệ, R&D hay chuyển đổi xanh thường đòi hỏi nguồn vốn lớn.
   • Tận dụng các nguồn hỗ trợ: Tìm hiểu và ứng tuyển vào các quỹ đổi mới sáng tạo, chương trình tín dụng xanh của ngân hàng, hoặc các gói hỗ trợ của địa phương.
   • Lập kế hoạch tài chính chiến lược: Ưu tiên phân bổ ngân sách cho các hạng mục then chốt mang tính dài hạn, thay vì chỉ tập trung vào chi phí vận hành ngắn hạn.
3. Bài toán nhân lực chất lượng cao: Thiếu hụt nhân sự trong lĩnh vực công nghệ, phân tích dữ liệu, AI là vấn đề chung.
   • Đào tạo và nâng cao năng lực nội bộ: Đầu tư vào đào tạo nhân viên hiện có, khuyến khích văn hóa học hỏi và sáng tạo.
   • Hợp tác với các trường đại học, viện nghiên cứu: Tạo cơ hội thực tập, đồng hành trong các dự án nghiên cứu để thu hút nhân tài ngay từ khi còn trên ghế nhà trường.

“Khi thể chế thông, nguồn lực đủ mạnh và con người được chuẩn bị kỹ lưỡng, các động lực tăng trưởng sẽ thực sự được ‘giải phóng’.” – Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga.

Lời kết: Hành trình chuyển mình cùng đất nước

Những định hướng chiến lược từ Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV không chỉ vẽ nên một viễn cảnh tươi sáng cho nền kinh tế Việt Nam, mà còn thắp lên ngọn lửa đổi mới, sáng tạo trong cộng đồng doanh nghiệp. Hành trình phía trước chắc chắn sẽ có những khó khăn, thử thách, nhưng cũng ẩn chứa vô vàn cơ hội cho những ai dám nghĩ, dám làm và dám thay đổi.

Là một chuyên gia trong lĩnh vực tài chính – kế toán – thuế, tôi tin rằng, việc am hiểu và chủ động thích ứng với các chính sách kinh tế mới chính là chìa khóa then chốt để mọi doanh nghiệp không chỉ tồn tại, mà còn phát triển mạnh mẽ và bền vững. Hãy xem đây là thời điểm để chúng ta cùng nhau đánh giá lại mô hình kinh doanh, mạnh dạn đầu tư vào công nghệ, đổi mới sáng tạo và hướng tới các giá trị xanh. Bởi lẽ, sự phát triển của mỗi doanh nghiệp hôm nay chính là những viên gạch vững chắc xây dựng nên sự thịnh vượng chung của đất nước trong tương lai.

Để luôn cập nhật những thông tin mới nhất, các phân tích chuyên sâu và tư vấn giá trị giúp doanh nghiệp của bạn bắt kịp xu thế, bạn có thể theo dõi các kênh thông tin của ConsultX tại website Công ty tư vấn ConsultX và Facebook ConsultX.

Nguồn tham khảo:
Bài viết được tổng hợp và phân tích dựa trên nội dung từ VCCI: “Góp ý dự thảo văn kiện Đại hội XIV: Khai mở động lực mới cho mô hình tăng trưởng”.